آزمایش تعیین درجه نرمی استاندارد گچ ساختمانی
انواع گچ های ساختمانی و صنعتی (گچ میکرونیزه، گچ گیپتون، گچ سفید کاری، گچ پرداخت، گچ ابزارزنی، گچ سیوا، گچ ساتن و گچ های ترکیبی پلیمری پاشی) با توجه به نوع مصرف آنها دارای درجه نرمی متفاوتی هستند. مثلا” گچ مخصوص سفید کاری و پرداخت دارای دانه بندی ریزتری نسبت به گچ خاک (گچ مخصوص لایه اولیه گچ کاری – گچ زیرکار) است. در خط تولید کارخانجات تولیدکننده گچ ساختمانی آسیابهای متفاوتی است که گچ را با درجه نرمی متفاوتی آسیاب میکند.
بطور کلی گچی که خوب پخته و آسیاب شده باشد، نرم است. کارخانه های گچ محصول کارخانه خود را نسبت به نرمی و شرایط استاندارد آزمایش می کنند. با این وجود بایستی مهندسین ساختمان یا کسی که در اجرای ساختمان شرکت دارند گچ را در آزمایشگاه یا محل کار کنترلی نمایند، زیرا ممکن است با خصوصیات استاندارد تطبیق ننماید. چون دانه بندی گچ در مقاومت آن موثر است، معمولاً هر قدر دانه های گچ ریزتر باشد مقاومت آن بیشتر است زیرا سطح مخصوص آن بیشتر می گردد.
وسایل مورد نیاز جهت آزمایش
- الک شماره ۳۰ ( ۶/۰ میلیمتر ) الک شماره ۵۰ ( ۳/۰ میلیمتر ) الک شماره ۷۰ ( ۶/۰ میلیمتر )
- تراوز با دقت یک دهم گرم
- دستگاه مخصوص تکان دهنده
- آون
- برس موئی
مصالح مورد نیاز آزمایش
- گچ ساختمانی
روش آزمایش
مقدار ۲۰۰ گرم گچ ساختمانی را به مدت ۲۴ ساعت در آون با حرارت ۱۰۰ تا ۱۱۰ درجه سانتیگراد قرار دهید تا خشک شود چنانچه دانه های گچ ساختمانی را که قبلاً در آون با حرارت فوق الذکر خشک شده و در آزمایشگاه موجود باشد می توانید استفاده کنید.
سری الکها را به ترتیب از بزرگ به کوچک مرتب نموده و زیرالک مخصوص (تاوه) را زیرِ الک تحتانی قرار دهید.
حدود ۱۰۰ گرم دانه های گچ مورد آزمایش را بر روی بزرگترین الک ریخته و درب مخصوص را بر روی الک فوقانی قرار دهید.
با دست خوب تکان دهید؛نوع حرکت باید بطرف جلو – عقب – بالا- پائین – چپ – راست و دورانی باشد.
در صورت بودن دستگاه تکان دهنده میتوان به مدت ۵ دقیقه الک ها را زیر دستگاه قرار داد.
سپس الک ها را برداشته و با یک برس موئی گردهای انباشته در الک ها را جا به جا کنید تا در حد امکان از الکها عبور نماید.
پس از این عمل مواد مانده روی هر الک را وزن کنید.
اگر تفاوت مجموع وزن ها بیش از یک گرم باشد، باید آزمایش را مجدداً انجام داد.
وزن گچ های مانده روی هر الک را در ستونهای مربوطه به هر الک بنویسید.
با داشتن مقدار مانده روی الکها می توانید درصد عبور کرده از هر الک را حاسبه و در جدول یادداشت نمایید.
منحنی مخصوص دانه بندی گچ ساختمانی را بر اساس قطر دانه ها و درصد رد شده از الک روی کاغذ نیم لگاریتمی رسم کنید.
درجه نرمی و درصد ناخالصی گچ را به طریق زیر تعیین کنید:
درصد عبور کرده نسبی از الک = درجه نرمی گچ درصد نرمی – ۱۰۰ = درصد ناخالصی
درصد عبور کرده %
| درصد مانده % | مقدار عبور کرده الکها % | مقدار مانده روی الکها % | شماره الک ها |
۷۰% ۶۱% ۲۰% | ۳۰% ۱۹% ۳۱% | ۷۰ گرم ۶۱ گرم ۲۰ گرم | ۳۰ گرم ۱۹ گرم ۳۱ گرم | الک شماره (۶/۰) میلیمتر (۳۰) الک شماره (۳/۰) میلیمتر (۵۰) الک شماره (۲/۰) میلیمتر (۸۰)
|
۰% | ۲۰% | ۰ گرم | ۲۰ گرم | زیر الک |