بتن سبک چیست؟
بتن سبک یکی از فرآورده های نوین بتن ساختمانی است که اهمیت اصلی کاربرد آن کاهش وزن سازه به مقدار زیاد است.
در تولید این بتن از افزودنی های ویژه ای بهره گرفته شده است که وزن مخصوص آن را تا حد زیادی کاهش داده اما مقاومت ان را بطور کامل حفط میکند.
با توجه به آئین نامه جدید محاسبه ایمنی ساختمانها در برابر زلزله، بکارگیری مصالح سبک وزن راه حل مناسب و با صرفه در جهت افزایش ایمنی ساختمان می باشد و بلوکهای بتن سبک (هبلکس) تامین کننده این مزیت فنی است. یک متر مکعب بلوک هبلکس حدود ۶۰۰ کیلوگرم وزن دارد که برابر ۸۶۶ عدد آجر به وزن ۱۷۵۰ کیلوگرم می باشد.
هر متر مکعب حدود ۶۰۰ کیلو گرم مقاومت فشاری : ۳۰ تا ۳۵ کیلوگرم کارکردن با بتن سبک (هبلکس) بسیار آسان است. مثلا براحتی می توان آنرا اره نمود یا میخ در آن کوبید و یا جای پریز یا کانال عبور سیم برق و لوله آب را در آن بوجود آورد. علاوه بر این بتن سبک در مقابل آتش بسیار مقاوم است و کلیه شرایط سلامت محیط زیست را دارا می باشد .
بعبارت دیگر یک عدد بلوک ۲۰*۲۵*۵۰ هبلکس مطابق با ۲۶ عدد آجر است در حالیکه وزن آن برابر وزن ۱۰ عدد آجر بوده و یک کارگر براحتی می تواند آن را حمل نماید و سریعا نیز نصب می گردد . ضمنا ملات مصرفی برابر ۲۵% ملات مورد نیاز برای اجرای همان دیوار با آجر بوده و به درصد سیمان کمتری نیز در ملات نیاز دارد . بعنوان مثال : چنانچه برای اجرای یک دیوار با آجر به یکصد کیلوگرم سیمان نیاز باشد همان دیوار در صورت استفاده از بلوکهای هبکلس ۱۵ کیلوگرم سیمان مصرف می کند .
همچنین بارگیری و حمل بلوکهای هبکلس که در قالبهای ۱۵/۳ متر مکعبی بسته بندی می شوند با استفاده از جرثقیل فکی و تریلی کفی براحتی و اقتصادی تر انجام می گردد.
مزایای فنی
مزایای فنی کاربرد بتن سبک عبارتند از:
- سبکی وزن
- عایق در برابر حرارت
- عایق در برودت صدا
- استحکام و پایداری در مقابل زلزله و آتش سوزی
همه اینها و بسیاری مزایای دیگر از محاسن بلوکهای هبلکس نسبت به سایر مصالح قدیمی نظیر آجر و سفال می باشد.
مزایای اجرایی
با توجه به ابعاد و سبکی و راحتی نصب بلوکهای هبلکس در همه ضخامتها ، سرعت اجرای هبلکس نسبت به سایر مصالح به ۳ برابر بالغ می گردد.
مزایای اقتصادی
پروژه های ساختمانی با استفاده از بلوک های هبلکس با در نظر گرفتن سرعت اجرا، به دستمزد کمتری نیاز دارد و همچنین استفاده از هبلکس به سبب مصرف ملات کمتر و نیز کاهش بارهای وارده به سازه بدلیل وزن کم دیوارها که موجب کاهش ابعاد سازه می شود، صرفه جوئی قابل ملاحظه ای را در هزینه مصالح مصرفی موجب می گردد.
عایق بودن هبلکس در برابر گرما و سرما، علاوه بر صرفه جوئی چشمگیری در فضاهای تاسیساتی و سطح حرارتی برودتی موجب کاهش قابل ملاحظه در مصرف انرژی لازم برای سرمایش و گرمایش ساختمان در آینده خواهد شد.
به علاوه با توجه به ظوابط اخیر شهر سازی مربوط به اماکن عمومی نظیر هتلها و ادارات مبنی بر جلوگیری از انتشار صدا بین واحدها و اطاق ها.
دستورالعمل اجرایی
- کادر اجرایی
کار کردن با هبلکس نیاز به تخصص خاصی ندارد. با توجه به ابعاد و سهولت کار با هبلکس ، سرعت اجرا نیز نسبت به آجر و سفال تا دو الی سه برابر افزایش می یابد.
- ملات مورد نیاز
همان ماسه و سیمان می باشد و با توجه به اینکه بلوکهای هبلکس یک نوع بتن سبک می باشد و همگونی کاملی با ملات ماسه سیمان دارد می توان نسبت ترکیب را به پنج یا شش به یک تبدیل و در مصرف سیمان صرفه جویی بیشتری نمود در مواردی که تیغه بندیهای مورد اجرا با آب و رطوبت سرکاری نداشته باشند (مثل دیوار اتاق خواب ، کار ، … ) می توان از ملات گچ و خاک (به لحاظ صرفه جویی اقتصادی ) نیز استفاده نمود.
میزان جذب آب
با توجه به ابعاد و متخلخل بودن بلوکهای هبلکس بتن سبک، نم و رطوبت توسط این بلوک ها منتقل نمی‌شود و عایق خوبی برای رطوبت و نفوذ آب هستند.
نکته مهم : در عین این که بلوکها نم و رطوبت را منتقل نمی کنند ولی در سطح بلوک آب بیشتری را نسبت به مصالح مشابه جذب می کند. لذا در زمان استفاده از این بلوکها باید نکات زیر را رعایت نمود :
اول : قبل از اجرا بلوکها باید کاملا خیس شوند.
دوم : ملات مصرفی را نیز باید با رقت بیشتری تهیه نمود.
سوم : بعد از اجرا در صورت امکان به دیوارها آب داده شود.
اندود گچ و خاک
با توجه به سطح صاف و صیقلی هبلکس نسبت به سایر مصالح در صورت اجرای صحیح دیوارها به اندود گچ ساختمانی بیش از ۱ الی ۲ سانتیمتر نیاز نخواهد بود (یعنی در هر طرف نیم الی یک سانت).
بشر برای تبادل حرارتی و رطوبتی با محیط خود و به منظور نگهداری خود در برابر شرائط اقلیمی ابتدا از پوشش یا لباس استفاده کرد خصوصیات انواع لباس از نظر فرم و نوع جنس بیانگر و نشاندهنده شرایط اقلیمی متفاوت محیط است . پس از پوشش بدن انسان در اندیشه احداث فضاهای مناسب برای انجام کارهای مختلف بر آمد لذا با امکانات و شرایط موجود اقدام به ساختن بناهای مورد نیاز کرد .
تا چند دهه قبل مصالحی که انسان برای ساختمان سازی در اختیار داشت از نظر انگشتان دست بیشتر نبود وساختمانها با رعایت شرایط آب و هوا و موقعیت جغرافیایی و مصالح موجود در منطقه ساخته می شوند.
در ایران خاک رس دستمایه اولیه مصالح ساختمانی بوده است . از شمال ایران تا حاشیه کویر و کرانه خلیج فارس همراه با مصال دیگر مانند سنگ ، چوب ، گچ و آهک مصالح محدودی بودند که با آنها ساختمان بنا می شد . اما در تمام دوران و سالها معماران سعی می کردند که فضای مورد نیاز انسان را به طریقی بسازند که ضمن تامین نیازهای فیزیکی از نظر نیز متعادل و آرام بخش باشد . در جهان امروز بیش از ۹۰% مصالحی که عرضه می شوند در چند دهه اخیر شناخته و تهیه شده اند.
هرکدام از این مصالح به تنهایی دارای خواص فیزیکی و شیمیایی ویژه ای هستند که برای اهداف معینی فراهم شده اند . هر کدام از این مصالح به تنهایی دارای خواص فیزیکی و شیمیایی ویژه ای هستند که برای اهداف معینی فراهم شده اند . مصالح جدید برخوردار از تکنیک پیشرفته تهیه و عرضه به مراتب ارزانتر از مصالح سنتی در درسترس قرا می گیرند و از مقاومت فیزیکی بیشتری نیز برخوردارند . از نظر تنوع و زیبایی نیز این مصالح از مصالح محدود سنتی بیشتر جلب توجه می نمایند.
لذا استفاده از آنها در ساختمان موجب بهبود رفاه نسبی انسانها و دوام بیشتر ساختمانها می شود یکی از نکات بسیار ضروری در امر ساختمان مدرن دنیا ، کاهش وزن ساختمان است . این موضوع مسائل اقتصادی بسیاری را شامل می شود که کاهش قیمت مواد اصلی و کاهش هزینه حمل و نقل مصالح از محل تولیبد تا محل ساختمان از جمله آنهاست . از جمله مصالح جدیدی که در کشور ما در ساخت و زیبایی بناهای مسکونی مورد استفاده بسیار قرار گرفته است محصولی از کارخانجات بنای سبک می باشد که هبلکس با بین سبک نامیده می شود.
این محصول جدید علاوه بر آن که استحکام و پایداری لازم را در قبال هر گونه آسیب و عوامل خارجی داراست عایق مناسبی در برابر سرما ، گرما و صداست و نسبت به مصالح دیگر بسیار ارزانتر تمام می شود .
این محصول امتیازات ویژه ای نسبت به دیگر مصالح را دارد از جمله این که عایق مناسب حرارتی و صداست، در برابر فشار مقاوم است، با ابزار معمولی به آسانی بریده می شود و می توان آن را به هر شکل تراشید، سوراخ کرد و یا تغییر شکل داد. کارخانجات بنای سبک یکی از عظیم ترین تولید کنندگان ایتونگ در تهران واقع است . تولید کارخانه روزانه ۵۲۰ متر مکعب بلوکهای ساختمانی است که طبق استاندارد (Din) آلمان طبقه بندی شده اند .
بتن سبک یا بتن متخلخل اولین بار در سال (۱۹۲۴) میلادی بوسیله آرشیتکت سوئدی اختراع شد . این محصول هم اکنون در اروپا با نامهای ایتونگ و یا هبل عرضه می شود و بعلت سبکی و استحکام ، دارای مقاومت بالا در برابر زلزله است.
در موقعیت کنونی بتن سبک یا هبلکس بهترین ماده برای ساخت ساختمانهای کوچک و بزرگ مسکونی ، خدماتی ، صنعتی و کشاورزی بویژه در مناطق زلزله خیز می باشد.
هبلکس مخلوطی از سیلیس، سیمان، آهک و پودر آلومینیوم درحرارت ۲۰۰ درجه سانتی گراد و فشار ۱۲ اتمسفر در اتوکلاوها پخته و به قطعات مورد نیاز ساختمانی بریده می شود.
سیلیس از مهمترین مواد اولیه بتن سبک برای ساخت هبکلس از معادن داخل کشور تهیه می شود و آهک نیز بصورت فرآوری شده و پخته شده به داخل کارخانه حمل می گردد. در خط تولید بتن سبک یا هبلکس ۳ سیلوی نگهداری مواد اولیه وجود دارد که عبارتند از :
۱- سیلوی سیلیس
۲- سیلوی آهک
۳- سیلوی سیمان
که مواد اولیه پس از نگهداری در این سیلوها به تدریج وارد خط تولید می شوند . سیلیس ، آهک و سیمان بوسیله الواتورهای مخصوص از سطح زیرین سیلوها به داخل آنها منتقل و درمدت زمان مشخص وارد خط تولید می شوند .
در نخستین مرحله از تولید بتن سبک ، مواد اولیه شامل سیلیس و آب در آسیاب شماره (۱) بصورت دوغاب یا گل در آورده می شود و در آسیاب شماره (۲) مواد مورد مصرف شامل سیلیس ، آهک و سیمان بصورت خشک پس از توزین مخلوط می شوند و در واقع دو آسیاب در این مرحله وجود دارد :
آسیاب شماره (۱) یا آسیاب مواد تر
آسیاب شماره (۲) یا مواد خشک
که پس از مخلوط شدن و فرآوری ، مواد به محل قالب ریزی انتقال داده می شوند.
پیش از آنکه مواد به قسمت قالب ریزی انتقال یابند بدقت توزین شده و در میکسرهای مخصوصی در مدت زمان لازم و مشخص مخلوط می شوند . در این بخش ۳ نوع مواد اولیه وجود دارد که توزین نهایی مواد در آنها انجام می شود . هر ۳ نوع مواد شامل آهک ، سیمان و سیلیس در این بخش توزین شده و وارد آسیاب های خشک و تر می شوند مرحله بعدی کار مرحله قالب ریزی مواد است که مواد مخلوط شده در داخل قالبهایی که هر کدام تقریبا ۳ متر معکب گنجایش دارند ریخته میشوند .
مخلوط متناسب از سیلیس، آهک، سیمان و آب که با شیوه ای هماهنگ در میکسرها عمل آوری شده است نیمی از حجم قالبها را پر می کند. این مواد پس فعل و انفعالات شیمیایی در زمانی مشخص بصورت قالبهای مورد نظر در می آیند این زمان حدود ۵/۳ ساعت به درازا می کشد. اینک زمان آن رسیده است تا قالبهای تولیدی را به خط ریخته گری انتقال دهند. این قالبها بوسیله شیفتر به خط ریخته گری کارخانه برده می شوند تا این مرحله از کار انجام شود. قالبهای تولیدی را با مازوت اندود می کنند تا در مرحله ریخته گری چسبندگی ایجاد نشود.
بدلیل فعل و انفعالات شیمیایی در مرحله قالب ریزی ، مواد اولیه حرارتی حدود ۷۰ درجه سانتی گراد تولید می کنند.
میزان حرارت موجود و آمادگی قالبها برای خط برش بوسیله متخصصان کارخانه اندازه گیری می شود تا پس از اعلام آمادگی قالبها به خط برش منتقل شود.
بعلت تغییراتی که می تواند در مواد اولیه رخ دهد، این مواد پیش از ورود به خط ، کنترل شده و آزمایش های شیمیایی روی آنها انجام می شود و پس از ورود به خط نیز بنا به کیفیتی که درون قالبها دارد، تحت آزمایش و کنترل کیفی قرار می گیرند.
در این بخش از کارخانه سطح خارجی قالبها برداشته می شود تا یک سطح هموار و مشخصی از تمام قالبها نمایان شود در این قسمت دیوارهای جانبی قالبها جدا شده و از واگنها جدا می شوند و آنگاه به بخش برش انتقال می یابند. در این بخش پس از دیواره برداری از قالبها ، ابتدا برشهای عرضی به قالبها داده می شود و آنگاه با دستگاههای پیشرفته برش و با دقت و توجه خاص کارکنان و متخصصان کارخانه برشهای طولی قالبها انجام خواهد شد . اندازه برشهای طولی و عرضی قالبها بسته به تقاضای مصرف کنندگان و بازار مصرف آن دارد که به وسیله متخصصان کارخانجات بنای سبک قابل تنظیم خواهد بود.
پس از مرحله برش، قالبها بر روی واگنهای مخصوصی قرار می گیرند و تا به بخش بلوکی که مرحله پخت قالبهاست انتقال یابد.
قالبهای هبلکس در مرحله پخت وارد اتو کلاوها می شوند و به مدت ۵/۱۳ ساعت در حرارت ۲۰۰ درجه سانتی گراد و با فشار ۱۲ اتمسفر پخته و عمل آوری می شوند.
اکنون قالبها با گذشت ۵/۱۳ ساعت در اتوکلاوها و پخت کامل به بخش بار انداز محصولات آماده تحویل انتقال می یابند تا به تدریج به بازار مصرف عرضه شود.
همانگونه که پیش تر گفته شد آنچه که مشخص بارز و شاخص هبلکس یا بتن سبک می باشد ، استحکام لازم، کاربرد سریع در ساختمان سازی، سبک و شکل پذیر بودن، عایق بودن در مقابل سرما، گرما و صدا ، صرفه جویی در ملات مصرفی و در نهایت ارزان بودن آن در برابر سایر مصالح ساختمانی است و در یک کلام می توان نتیجه گرفت که استفاده از بلوکهای ساختمانی هبلکس وزنی سبک تر، سرعتی بیشتر، مصاحلی کمتر و دیگر مسائل مهندسی را بوجود می آورد. در هبلکس به لحاظ داشتن تخلخل عمل تبخیر به آسانی انجام می شود. با توجه به آئین نامه جدید محاسباتی و ایمن سازی ساختمانها در برابر زلزله تنها راه حل صرفه جویی در مقابل کاربرد مصالح و افزایش ایمنی بکارگیری مصالح سبک وزن می باشد که بنای سبک یا هبلکس شاخص این مزایاست.
یک متر مکعب هبلکس۶۰۰۰ کیلوگرم وزن دارد که برابر با ۱۰۰۰ عدد آجر معمولی به وزن ۲ تن است.
هبلکس پدیده ای نوین در ساختمان سازی است که با توجه به مزایای خاص آن جایگاه ویژه ای در امر مسکن و ساختمان خواهد داشت.
ویژگی ها
-
عامل اقتصادی
سبکی وزن با مقاومت مطلوب فوم بتن با توجه به نوع کاربرد ان به طور کلی به لحاظ اقتصادی مخارج ساختمان را میزان قابل ملاحظه ای کاهش میدهد چون در نتیجه استفاده از ان ، وزن اسکلت فلزی و دیوارها و سقف کاهش یافته و ضمنا باعث کاهش مخارج فونداسیون و پی در ساختمان می گردد که با توجه به خواص فوق با سبکتر بودن ساختمان نیروی زلزله خسارت کمتری را در صورت وقوع متوجه ان می سازد.
- سهولت در حمل و نقل و نصب قطعات پیش ساخته
حمل و نقل قطعات پیش ساخته با بتن سبک هزینه کمتری را نسبت به قطعات بتن در بر داشته و نصب قطعات بعلت سبکی انها بسیار اسان می باشد و هر گونه نازک کاری براحتی روی پوشش بتن سبک قابل اجرا است و ضمنا چسبندگی قابل توجهی با سیمان و گچ دارد.
-
عایق بودن در برابر گرما، سرما و صدا
بتن سبک به علت پایین بودن وزن مخصوصش یک عایق موثر در مقابل گرما، سرما و صداست.
ضریب انتقال حرارت بتن سبک بین ۰۶۵/۰ تا ۴۳۵/۰ می باشد ( ضریب هدایت بتن معمولی ۳/۱ تا ۷/۱ می باشد ) استفاده از بتن سبک بعنوان عایق باعث صرفه جویی در استفاده از وسایل گرمازا و سرمازا می گردد.
بتن سبک عایق مناسبی جهت صدا با ضریب زیاد جذب اگوستیک به شمار می رود که در نتیجه بعنوان یک فاکتور رفاهی در جهت جلوگیری از ورود صداهای اضافی می باشد که اخیرا مورد توجه طراحان قرار گرفته است.
-
مقاومت در برابر نفوذ رطوبت و آب
نظر به اینکه بتن سبک در قشرهای سطحی دارای تخلخل فراوان میباشد در نتیجه شکافهای مویین و درزهای کمتری در سطح ایجاد میشود و اگر پوشش فوم بتن با ضخامت کافی مورد استفاده قرار گیرد در مقابل خطر نفوذ باران و رطوبت مقاومت مطلوبی خواهد داشت.
-
مقاومت در مقابل آتش
مقاومت بتن سبک در مقابل آتش فوق العاده می باشد.
به طور مثال قطعه ای از نوع بتن سبک با وزن فضایی ۷۰۰ الی ۸۰۰ کیلو گرم در متر مکعب که حداقل ۸ سانتی متر ضخامت داشته باشد به راحتی تا ۱۲۷۰ درجه سانتیگراد را تحمل مینماید و اصولاً در وزنهای پایین غیر قابل احتراق است.
-
قابل برش بودن
به دلیل قابل برش بودن با اره نجاری و میخ پذیر بودن آن کارهای سیم کشی و نصب لوازم برقی و تاسیسات خیلی سریع و به راحتی قابل عمل خواهد بود.
کاربرد در ساختمان
- شیب بندی پشت بام
بتن سبک با صرفه ترین و محکم ترین مصالح سبکی است که می توان از آن برای پوشش شیب بندی استفاده نمود . نظر به اینکه با دستگاه مخصوص به صورت یکپارچه در محل قابل تهیه و استفاده است می توان مستقیماً روی آن را عایق بندی یا ایزولاسیون نمود.
-
کف بندی طبقات
به دلیل سبکی وزن بتن سبک و آسان بودن تهیه آن می توان تمامی کف طبقات ، محوطه و بالکن ساختمان را بعد از اتمام کارهای تاسیساتی با آن پوشانده و بلافاصله عملیات بعدی را مستقیماً روی آن انجام داد .
-
بلوک های غیر باربر سبک
با بلوکهای توپر به ابعاد دلخواه می توان تمامی کار تیغه بندی قسمتهای جدا کننده ساختمان را با استفاده از ملات یا چسب بتن انجام داد . با این نوع بلوک ها علاوه بر این که از سنگین کردن ساختمان جلوگیری می شود عملیات حمل و نصب خیلی سریع انجام می گیرد و دست مزد کمتری هزینه می شود . پس از اجرای دیوار می توان مستقیماً روی آن را گچ نمود . این بلوک ها دارای وزن فضایی بین ۸۰۰ الی ۱۱۰۰ کیلوگرم می باشند .
-
پانل های جدا کننده یکپارچه جهت محوطه و موارد خاص
جهت ساخت دیوارهای سردخانه ها ، گرم خانه ها و سالن های ضد صدا می توان در محل با قالب بندی ، بتن سبک را به صورت یکپارچه عمودی ریخت. به دلیل ویژگی عمده عایق بودن این نوع بتن جهت عایق بندی سردخانه ها ، گرم خانه ها ، پوشش لوله های حرارتی و برودتی و… کاربرد مهمی دارد.
ضمناً به دلیل این که عایق صدا میباشد برای موتور کارخانه و اتاق های اکوستیک مورد استفاده وسیع قرار می گیرد.
سنگدانه سبک
سنگدانه های سبک مورد مصرف در بلوکهای سبک
هدف اصلی از استفاده سنگدانه های سبک در بلوک های بتنی، کاهش چگالی می باشد.
سنگدانه سبک بر حسب فرآوری به سه نوع کلی به شرح زیر دسته بندی می شوند:
- سنگدانه های سبکی که از طریق فرآوری مصنوعی و انبساط، اماج سازی، جوش سازی یا کلوخه سازی تهیه می شوند مانند: سرباره کوره آهن‌گدازی، خاک رس، دیاتومه، خاکستر بادی، شیل یا سنگ لوح.
- سنگدانه های سبکی که از طریق فرآوری مواد طبیعی تهیه می شوند مانند: پامیس، پوکه سنگ یا توف.
- سنگدانه های سبکی که از فرآورده های جانبی سوخت زغال سنگ یا کک هستند.
لازم به ذکر است که انواع سنگدانه سبک باید عمدتاً از مواد غیرآلی سبک متخلخل و دانه ای تشکیل شوند.
الزامات سنگدانه های سبک مورد مصرف در بلوک های بتنی سبک
- محصول تولیدی باید الزامات استاندارد ملی ایران به شماره ۷۶۵۷ تحت عنوان “سنگدانه- سنگدانه های سبک مورد مصرف در بلوک های بتنی- ویژگی ها” را برآورده سازد.
- اخذ گواهینامه فنی برای محصول تولیدی، پس از راه اندازی خط تولید کارخانه، از مرکز تحقیقات ساختمان و مسکن الزامی است.
کامپوزیت سیمانی
بتن جدید که « کامپوزیت سیمانی مهندسی » نامیده شده به دلیل عمر طولانی دراز مدت از بتن معمولی ارزان تر است . دانشمندان « دانشگاه میشیگان » گونه جدیدی از بتن مسلح با الیاف ساخته اند که از بتن عادی ۴۰درصد سبک تر و در برابر ترک خوردن ۵۰۰ بار مقاوم تر است .
عملکرد این بتن جدید از یک طرف به دلیل وجود الیاف نازکی است که ۲ درصد حجم ملات بتن را تشکیل می دهد و از طرف دیگر به این خاطر که خود بتن از موادی ساخته شده است که برای ایجاد حداکثر انعطاف پذیری طراحی شده اند .
به گفته دانشمندان بتن جدید که « کامپوزیت سیمانی مهندسی »نامیده شده، به دلیل عمر طولانی تر در دراز مدت از بتن معمولی ارزان تر است. به گفته « ویکتورلی » استاد گروه مهندسی سازه« دانشگاه میشیگان » و سرپرست تیم سازنده بتن، تکنولوژی کامپوزیت سیمانی تا کنون در پروژه هایی در ژاپن، کره، سوئیس و ایتالیا به کار گرفته شده است. استفاده از آن در ایالات متحده به نسبت کندتر بوده.
این در حالی است که بتن متعارف دارای مشکلات بسیاری از جمله نداشتن دوام و پایداری ، شکست در اثر بارگذاری شدید و هزینه های تعمیر است.
به گفته «لی » بتن نشکن یا انعطاف پذیر به جز شن درشت از همان مواد تشکیل دهنده بتن معمولی ساخته شده است. بتن نشکن کاملاً شبیه بتن عادی است اما تحت کرنش های بسیار بزرگ ، بتن کامپوزیت سیمانی تغییر شکل می دهد، این قابلیت از آنجا ناشی می شود که در این نوع بتن، شبکه الیاف داخلی سیمان قابلیت لغزیدن داشته و در نتیجه انعطاف ناپذیری بتن که باعث تردی و شکنندگی است، از میان می رود.
دانه پلی استایرنی
دیوارهای غیر باربر QPanel
دیوارهای غیر بابر QPanel متشکل از یک لایه بتن سبک فومی میانی و دو لایه روکش سیمان الیافی در طرفین می باشد که صرفاً به عنوان دیوارهای جداکننده داخلی ساختمان قابل استفاده می باشد.
این دیوارهای غیر بابر QPanel متشکل از یک لایه بتن سبک به کمکrunner وtrack ها در نظر گرفته شده به کف و سقف سازه متصل می شوند . ابعاد این پانل ها ۳ متر ارتفاع و ۰٫۶ متر عرض می باشد و در ضخامت های مختلف تولید می شوند .
وزن هر متر مربع این پانل ها تقریباً بین ۴۰ و ۶۰ کیلوگرم بر متر مربع است. اتصال پانل های کناری به یکدیگر به کمک کام و زبان های تعبیه شده در لبه طولی انجام می شود.
این پانل ها به عنوان دیوارهای غیر بابر و جدا کننده داخلی در زمینه های حریق، آکوستیک و سازه در مرکز تحقیقات ساختمان و مسکن مورد بررسی قرار گرفته و کاربرد آن در حیطه الزامات ارائه شده، مجاز است.
الزامات دیوار های غیر باربر QPanel
- استفاده از این پانل ها صرفاً به عنوان دیوارهای جدا کننده غیر بابر داخلی ساختمان ها مجاز است.
- در نصب و اجرا، این پانل جهت تحمل بارهای حین اجرا کنترل شود.
- اتصال این دیوارهای غیر باربر به سیستم سازه ای باید به نحوی باشد که ضمن تامین پایداری انها در برابر بارهای وارده، از اندرکنش انها و سازه اصلی تا حد امکان جلوگیری شود.
- کنترل پایداری دیوارهای غیر بابر در مقابل نیروی زلزله ناشی از جرم دیوار، مطابق استاندارد ۲۸۰۰ ایران انجام شود.
- حداکثر ارتفاع خالص مجاز دیوارهای غیر بابر ۲/۳ متر می باشد.
- کلیه مصالح و اجزاء در این سیستم اعم از معماری و سازه ای از حیث دوام، خوردگی، زیست محیطی، بهداشتی و غیر باید بر مبنای مقررات ملی ساختمان ایران و یا آیین نامه های ملی یا معتبر بین المللی شناخته شده و مورد تایید بکار گرفته شود.
- صدابندی هوابرد جداکننده های بین واحد های مستقل باید مطابق مبحث هجدهم مقررات ملی ساختمان تامین شود.
- رعایت مبحث سوم ملی ساختمان ایران با عنوان حفاظت ساختمان در مقابل حریق و همچنین الزامات نشریه شماره ۴۴۴ مرکز تحقیقات ساختمان و مسکن مربوط به مقاومت اجزای ساختمان در مقابل حرق با در نظر گرفتن ابعاد ساختمان ، کاربری و وظیفه عملکردی اجزاء ساختمانی الزامی است.
- چنانچه مجموعه ضوابط، دستورالعمل و یا آئین نامه در خصوص این محصول توسط این مرکز انتشار یابد، شرکت های تولید کننده، کارفرمایان، مشاوران و پیمانکاران ملزم به رعایت آن می باشند.
- اخذ گواهینامه فنی برای محصول تولیدی، پس از راه اندازی خط تولید کارخانه، از مرکز ساختمان و مسکن الزامی است.
بلوک گازی
بتن هوادار اتوکلاو (بتن گازی) که در دنیا به اختصار AAC نامیده می شود، یک نوع خاص بتن سبک متخلخل است که عمدتا از مواد با پایه سیلیس، سیمان و آهک ساخته می شود.
محصولی که امروزه بنام AAC موسوم است در ۷۰ سال اخیر در کشور سوئد به توسعه رسیده است. این محصول شامل دو فرآیند اصلی ایجاد تخلخل در دوغاب مخلوط سیمان، آهک و پودر سیلیس و عمل آوری بتن حاصله توسط اتوکلاو می باشد.
مواد چسباننده که عمدتا سیمان و آهک می باشند در فرآیند اتوکلاو با مصالح سیلیسی واکنش نشان داده و سیلیکات کلسیم هیدراته تولید می نمایند. ساختار متخلخل ACC که بع عتل واکنش آهک آزاد حاصل از تکریبات سیمان و آهک و پودر آلومینیوم به وجود می آید دارای خواص حرارتی مناسب (عایق حرارتی) و همچنین نسبت هقماومت به جرم حجمی زیادتری نسبت به دیگر انواع بتن می باشد. محصوب به دست آمده بعد از اتوکلاو نیاز به عمل آوری دیگری نداشته و قطعات تولید شده می توانند بعد از سرد شدن مورد استفاده قرار گیرند.
با توجه به اینکه بتن گازی دارای وزن کم و مقاومت مناسب غیر سازه ای می باشد، از عمده ترین کاربردهای آن می توان به بلوک های سبک ساختمانی جهت ساخت دیوارهای جدا کننده و همچنین قطعات مسلح بتن گازی برای کاربردهای غیر باربر مانند پانل های پر کننده سقف و دیوار غیر باربر اشاره نمود. همچنین بتن گازی در جرم حجمی و مقاومت های مختلف تولید می شود که بستگی به کاربرد مورد نظر دارد. لازم به ذکر است بتن گازی، جهت کاربردهای سازه ای مورد استفاده قرار نمی گیرد.
از مزایای بلوک های ساخته شده با این بتن، می توان به مقاومت مناسب آن در مقابل آتش، عدم صعود گازهای سمی از بلوک در هنگام اشتعال، عملکرد حرارتی مطلوب، عدم نیاز به عایق های حرارتی مجزا، کاهش انتقال صوت، افزایش سرعت ساخت و کاهش در مصرف مصالح مورد نیاز برای نما و همچنین کاهش در جرم ساختمان را نام برد. در صورت عدم رعایت الزامات فنی در تولید و نصب این بتن، مشکلات بهره برداری از قبیل ترک های ناشی از جمع شدگی و انبساط و انقباض حرارتی ایجاد می شود.
استفاده از بتن AAC بر اساس الزامات تهیه در مرکز تحقیقات ساختتمان و مسکن، مجاز می باشد.
ویژگی های بتن هوادار اتوکلاو شده طبق استاندارد ملی ایران (ISIRI 8593)
رده مقاومتی |
مقاومت فشاری |
جرم حجمی خشک اسمی |
محدوده جرم حجمی |
حداکثر میانگین جمع شدگی ناشی از خشک شدن |
|
میانگین |
حداقل |
||||
AAC2 |
۵/۲ |
۰/۲ |
۴۰۰۵۰۰ |
۳۵۰-۴۵۰۴۵۰-۵۵۰ |
۰۳/۰ |
AAC4 |
۰/۵ |
۰/۴ |
۵۰۰۶۰۰۷۰۰۸۰۰ |
۴۵۰-۵۵۰۵۵۰-۶۵۰۶۵۰-۷۵۰۷۵۰-۸۶۰ |
|
AAC6 |
۵/۷ |
۰/۶ |
۶۰۰۷۰۰۸۰۰ |
۵۵۰-۶۵۰۶۵۰-۷۵۰۷۵۰-۸۵۰ |
|
الزامات بلوک های دیواری ساخته شده با بلوک گازی AAC
- بلوک های هوادار اتوکلاو شده با بتن سبک گازی، قابلیت استفاده از دیوارهای غیر باربر داخلی و خارجی را دارند. شایان ذکر است که محدودیت های کاربری این بتن ها، با توجه به رده مقاومتی آن ها تعیین می شود.
- بتن های گازی از نظر رده مقاومتی به سه دسته با مقاومت های ۵/۲، ۰۰/۵، ۵/۷ مگاپاسگال تقسیم می شوند. هم چنین از نظر جرم حجمی خشک، این بتن می تواند دارای جرم حجمی اسمی ۴۰۰ تا ۸۰۰ باشد.
- بلوک های بتن گازی باید دارای ویژگی های استاندارد ملی ایران به شماره ۸۵۹۳ باشند.
- جهت جلوگیری از تغییر شکل های نسبی در دیوار و اندود و در نهایت، کاهش احتمال ترک خوردگی، باید جمع شدگی ناشی از تغییرات رطوبت به حداکثر ۰۲/۰ درصد محدود شود.
- ملات های به کار گرفته شده جهت اجرای دیوار با بلوک های بتن سبک گازی می بایستی دارای مشخصات فنی مطابق استانداردهای شماره ۱-۷۰۶ و ۲-۷۰۶ موسسه استانداردهای ملی ایران باشد.
- تمهیدات لازم جهت عدم مشارکت دیوارهای حاصل از بلوک های بتن سبک گازی، در رفتار لرزه ای سازه ضروری است.
- تامین الزامات مربوط به نفوذ پذیری، دوام، سیکل های ذوب شدگی و یخ زدگی و تشعشات ماوراء بنفش جهت دیوارهای خارجی ضروری است.
- با توجه به جذب آب نسبتا زیاد این محصول، رعایت ضوابط به محافظت دیوارها از تماس مستقیم با آب و یا چرخه های تر و خشک شدن الزامی می باشد.
- رعایت استانداردهای مربوط به الزامات زیست محیطی و بهداشتی الزامی است.
- ضخامت حداقل دیوار و یا ضخامت عایق حرارتی تکمیلی باید به گونه ای باشد که الزامات مبحث ۱۹ مقررات ملی ساختمان جهت صرفه جویی در مصرف انرژی برای دیوار خارجی را تامین نماید.
- رعایت مبحث سوم مقررات ملی ساختمان و مسکن در خصوص حفاظت ساختمان ها در مقابل حریق و همچنین الزامات نشریه شماره ۴۴۴ مرکز تحقیقات ساختمان و مسکن مربوط به مقاومت جداره ها در مقابل حریق با در نظر گرفتن ابعاد ساختمان، کاربری و وظیفه عملکردی عنصر ساختمانی الزامی است.
- صدابندی هوابرد جداکننده های بین واحدهای مستقل و پوسته خارجی ساختمان و می بایستی مطابق مبحث هجدهم مقررات ملی ساختمان تامین گردد.
- اخذ گواهینامه فنی برای محصول تولیدی، پس ز راه اندازی خط تولید کارخانه، از مرکز تحقیقات ساختمان و مسکن الزامی است.