انبار کردن گچ و سایر مصالح

انبار کردن گچ و سایر مصالح ساختمانی

برداشتن مصالح انبار شده توسط کارگر باید از بالا ترین قسمت شروع گردد و برداشتن آن ها از بارانداز و قسمت های تحتانی که باعث ریزش و ایجاد حادثه شود، باید خودداری گردد.

از انبار کردن و انباشتن مصالح ساختمانی در  نزدیکی لبه های گود برداری، دهانه چاه ها، گودالها و غیره باید جلوگیری به عمل آید.

روش صحیح انبار کردن گچ در ساختمان

در توضیح روش های انبار کردن گچ در پروژه های ساختمانی باید در نظر داشت که مهمترین عامل تخریب و کاهش کیفیت گچ، عامل رطوبت است و کثر مشکلات بوجود آمده برای انواع گچ های ساختمانی به این علت می باشد. ضمنا باید توجه داشته باشیم که نگهداری و انبار کردن گچ بصورت فله و کیسه ای دارای تفاوت های زیادی باهم هستند.

گچ سمنان فله ای را باید بلافاصله پس از تخلیه در محل پروژه مصرف کرد، ولی گچ کیسه ای را در صورت رعایت برخی نکات، میتوان تا مدتها نگهداری کرد.

کیسه های گچ باید در انبارهایی دور از رطوبت نگهداری شوند. بدین صورت که کیسه ها را روی تخته هایی که ۱۰ سانتیمتر از زمین و ۲۰ سانتیمتر از دیوار (پالت های چوبی یا پلاستیکی) فاصله دارند، بچینند تا هوا در اطراف کیسه ها جریان داشته باشد.

انبار کردن مصالح و گچ امری بسیار مهم و حساس است و از این رو رعایت نکات خاصی در انبار کردن گچ در کارخانه قبل از فروش و در کارگاه ها قبل از مصرف ضرورت دارد. رطوبت عامل خطرناکی برای گچ است و باید گچ را در برابر آن حفاظت نمود. استفاده از وسایل و تجهیزات مناسب بار اندازی ضروری است.

انبار کردن و نگهداری کالای ساختمانی یک بخش مهم در عملیات ساختمانی است، مخصوصا انبار و نگهداری از مواد و مصالح ساختمانی حساس به رطوبت و آب همچون گچ و سیمان.

قطعا کیفیت بسته‌بندی در نگهداری این نوع مصالح برای مدت طولانی بسیار پراهمیت است و محصولات با کیفیت بسته‌بندی بهتر را می‌توان برای مدت طولانی‌تری انبار نمود و نگهداری کرد، پس باید دقت کرد که اگر تمایل به نگهداری این نوع مصالح حساس در برابر رطوبت برای مدت طولانی داریم باید توجه داشته باشیم که نوع بسته‌بندی آن کالا مقاومت بالایی در برابر رطوبت داشته باشد.

برای آشنایی با انواع بسته‌بندی‌های مورد استفاده در صنعت گچ می توانید مقاله بسته‌بندی گچ را مطالعه کنید.

انبار کردن گچ های پاکتی

گچ های پاکتی و کیسه ای رابا گونی معمولی در صورت رعایت برخی نکات، می توان تا مدت یک سال نگهداری کرد. کیسه های گچ می بایست هر ۱۰ تا روی هم و باید در انبارهایی دور از رطوبت باشد و همچنین از سطح زمین و دیوار حداقل ۱۰ الی ۲۰ سانتیمتر فاصله دارند.

در مورد انواع بسته بندی های پاکت های ADStar waterproof (ضدآب) بدلیل اینکه مقاومت پاکت در برابر رطوبت و… بیشتر است، گچ در این نوع بسته بندی ها ماندگاری بیشتری دارد.

برای ماندگاری بیشتر بهتر است کیسه‌های گچ بصورت مشخص شده در شکل زیر بر روی هم قرار بگیرند، همچنین بهتر است کیسه‌ها بر روی پالت های چوبی یا پلاستیکی نگهداری شوند و این پالت ها با فاصله حداقل نیم متر از هم و از دیوار قرار داده شوند تا هوا در میان آن ها جریان داشته باشد.

بهتر است گچ پاکتی در محیط های مسقف نگهداری شود و اگر این امکان فراهم نبود باید حتما روی محصولات را با پلاستیک ضخیم پوشش داد.

انبار کردن گچ ساختمانی فله

گچ فله را باید بلافاصله مصرف کرد چون میل ترکیبی شدیدی با آب داشته و حتی با رطوبت هوا نیز ترکیب میشود. معمولا” گچ های فله بصورت بنکری و در برخی موارد با کامیون و تریلی کمپرسی حمل میشود.

حمل و نقل و نگهداری گچ

گچ پخته را باید از اثر آب و رطوبت هوا حفظ کرد و همانند سیمان در ظروف مخصوص یا کیسه های آب بندی شده نگهداری نمود مشخصات انواع گچ باید روی کیسه ها نوشته شود.

برای انبار کردن الوار ها باید آن ها را روی چوب های عرضی قرار داد، به طوری که کاملا روی زمین قرار نگیرند و بین هر چند ردیف الوار، الوار های عرضی قرار داده شود.

کیسه های سیمان و گچ و غیره نباید بیش از ده ردیف روی هم چیده شوند و برداشتن آن ها باید به صورت ردیف های افقی انجام شود.

از انباشتن مصالح ساختمانی بیش از حد مجاز در روی سقف های اجرا شده و همچنین در مجاورت تیغه ها و دیوار های کم عرض باید جلوگیری به عمل آید.

از انباشتن مصالحی از قبیل شن و ماسه، خاک و غیره در کنار دیوار ها و تیغه ها و حتی الامکان باید جلوگیری به عمل آید و در صورتی که این کار اجتناب ناپذیر باشد، باید این مصالح طوری انباشته شوند که فشار بیش از حد به دیوار یا تیغه وارد نیاید.

شناسایی اصول  ایمنی و حفاظت در بار اندازی، حمل و انبار کردن مصالح و ابزار 

رطوبت موجود در هوا به تدریج باعث گرفتن گچ و تولید کلوخه می شود و گاهی اوقات کلوخه ها به حدی سخت می شوند که  نمی توان آن ها را با فشار انگشتان خرد کرد. گچ حاوی این کلوخه های سخت شده را نمی توان برای کار های ساختمانی به مصرف رساند، زیرا علاوه بر دیر گیر شدن سبب کاهش مقاومت گچ و ملات نیز می شوند.

در کارگاه هایی که کارهای پراکنده دارند و مقادیر کم گچ در نقاط مختلف مورد نیاز است. کیسه های گچ اجبارا باید در فضای باز انبار شوند. در این صورت کف محلی که گچ روی آن چیده شود، باید خشک و دست کم ۱۰ سانتی متر از اطراف خود بالاتر باشد. استفاده از تخته و آجر برای بالا آوردن بستر و ورقه های پلاستیکی برای خشک نگه داشتن کف مفید است.

کیسه های چیده شده بر روی هم باید با روکش برزنتی یا پلاستیکی پوشیده شده و لبه های پوشش به اندازه کافی هم پوشانی داشته باشند و در بالا و اطراف، اجسام سنگینی، مانند آجر یا سنگ روی آن ها قرار داده شود. در هر حال نگهداری گچ به این ترتیب نباید برای مدت طولانی ادامه داشته باشد.

در کارهای بزرگتر که قرار است گچ پاکتی مصرف شود، کیسه های گچ باید در انبار های مخصوص نگهداری شوند. سقف، دیوار و کف انبار باید کاملا نم بندی شده و کیسه های گچ به فاصله دست کم ۳۰ سانتی متر از دیواره چیده شوند حداکثر استفاده کیسه ها ۵/۱ متر و پهنای ردیف کیسه چیده شده پهلوی هم ۳ سانتی متر است.

انبار کردن کیسه ها باید به نحوی باشد که دستیابی به هر محموله برای مصرف و بازرسی آسان باشد. کیسه هایی که زودتر وارد انبار شده اند باید زودتر از بقیه به مصرف برسند. در های انبار به ویژه در نقاط مرطوب باید به نحو مناسبی بسته شده و در بسته بماند، چیدن کیسه های نزدیک به هم و پوشاندن آن ها با ورقه های پلاستیکی نیز اقدام مفیدی است . چنانچه گچ مورد استفاده قرار گیرد و ویژگی های آن مطابق استاندارد نباشد، دستگاه نظارت حق دارد مصرف ان را ممنوع و خروج آن را از کارگاه خواستار شود.

در موقع حمل و نقل گچ، باید برای جلوگیری از پخش کردن آن در هوا مقررات ایمنی ویژه ای را به مرحله اجرا گذاشت و به ویژه برای پیشگیری از ورود آن به دستگاه تنفسی، باید در محل هایی که در آن جا گچ حمل و نقل و انبار می شود، دستگاه های تهویه تعبیه شود. رعایت شرایط فیزیکی استاندارد محیط کار.

آشنایی با ابزار وسایل کار

یک بنای گچ کار باید وسایل و ابزار کار خود را خوب بشناسد و طرز به کار بردن و نگهداری آن هار را بداند.

ابزار و وسایل بنایی گچ را می توان به شرح زیر تقسیم نمود.

• ابزار های دستی

وسایلی هستند که گچ کار مستقیما به وسیله آن ها کار خود را انجام می دهد. این ابزار شامل تیشه، ماله و شمشه می باشد.

• وسایل کنترل

وسایلی هستند که توسط آن ها صحت و دقت کار کنترل می شود. این وسایل عبارتند از: گونیا ریسمان کار و شمشه بلند.

• وسایل اندازه گیری

وسایلی هستند که اندازه گیری و پیاده کردن نقشه و کنترل هر اندازه، در ساختمان توسط آن ها انجام می گیرد. این وسایل عبارتند از: متر بلند، متر جیبی، متر چوبی و متر سه متری و پنج متری.

• وسایل تهیه مصالح و خاک برداری و حمل و نقل

این وسایل در کار گچ کاری مستقیما توسط گچ کار به کار نمی روند بلکه وسایلی هستند که کارگران با آن ها کار می کنند و مصالح بنایی را تهیه و حمل می نمایند.

این وسیله عبارتند از: بیل، ذنبه، کلنگ، فرقون، غربال، استامبولی، سرند، الک، بالابرهای ساده و غیره.

• وسایل کار در ارتفاع

عبارت از وسایلی است که به کمک آن ها کار گچکار در ارتفاع انجام می گیرد و عبارتند از: انواع داربست های چوبی و فلزی، خرکها، نردبان های ساده و دو طرفه، تخته زیر پایی و غیره.

رعایت نکات ایمنی در بالا و پایین رفتن از داربست و پله و محافظ های جایگاه ایستادن.

• فرقون(چرخ دستی)

در حمل و نقل مصالح ساختمانی به مقدار کم  در داخل کارگاه و برای فاصله های کوتاه و شیب های کم به کار می رود. فرقون به اشکال مختلف ساخته و مورد استفاده قرار می گیرد. در بارگیری مصالح در فرقون می بایستی قسمت اعظم بار را در جلوی فرقون قرار دهید.

نکات ایمنی: محور چرخ فرقون را همیشه روغن کاری کنید.

بعد از اتمام کار فرقون را تمیز کرده و وارونه بر روی زمین قرار دهید.

• ذنبه

ذنبه از چوب یا ورق های سبک آهن ساخته می شود که دو سر آن دسته های چوبی وجود دارد. ذنبه برای حمل مصالح ساحتمانی به کار می رود و امروزه از آن کمتر استفاده می شود.

• بیل

بیل در انواع مختلف ساخته می شود. بیل گرد دارای یک دسته چوبی راست و بلند است و از آن در حفاری های مختلف از قبیل حفر جدول های آب، گودال ها و سوراخ ها استفاده می گردد و هم چنین از آن برای ریختن مصالح در فرقون استفاده می شود. خاصیت دسته بلند آن این است که وقتی کارگر در گودال های عمیق کار میکند خاک حفر شده را به فاصله دور یا ارتفاع زیادی نسبت به محل کار خود پرت کند.

رعایت نکات ایمنی:  صفحه بیل را بعد از کار تمیز کنید. تیغه بیل را در هنگام تمیز کردن به سنگ نکوبید.

آشنایی با بار اندازی و حمل مصالح

برنامه ریزی کارگاهی باید طوری باشد که هنگام کار یا نخلیه مصالح، مزاحتی برای همسایگان و سایرین ایجاد نشود، برای دستیابی به عملکرد ایمن در حمل بار های ساختمانی توسط وسایل نقلیه با دستگاه های بالابر و رعایت قوانین مربوط به حرکت وسایل نقلی ضروری است. ایجاد راه های ارتباط ایمن و مناسب برای عبور و مرور و وسایل نقلیه و به کار گرفتن افراد با تجربه و آموزش دیده در بارگیری، تخلیه و راه اندازی وسایل نقلیه از اهمیت ویژه ای برخوردار است. هنگام بالا بردن و پایین آوردن با به وسیله جرثقیل، برای حفظ تعادل و جلوگیری از لنگر بار، باید از طناب هدایت کننده استفاده شود. وسایل باربری عمودی باید مجهز به  ضامن باشد تا در صورت نیاز به توقف، از حرکت احتمالی آن جلوگیری شود. سکوی وسایل باربری عمود باید مقاومت کافی برای حمل بار داشته باشند و به اندازه ظرفیت بارگیری شود.

آشنایی با انبار کردن و نگهداری مصالح

مصالح ساختمانی باید طوری انباشته شوند که مزاحمتی برای وسایل نقلیه و عابرین پیاده و کارگران ایجاد نشود و در مواردی که بنابر عللی مصالح در عبور و مرور عمومی ریخته می شود باید آن را طوری انباشته کرد که از ریزش آن جلوگیری شود. محوطه انباشتن مصالح، باید هنگام شب به وسیله چراغ قرمز مشخص گردد.

روش صحیح حمل و نقل و انبار کردن مصالح که در فصل اول نوشته شده. رعایت نکات مذبور موجب حفظ ویژگی های مصالح، ایمنی و سلامتی کارگران خواهد شد.

انبار گچ باید مرتبا مورد بازدید انجام گیرد تا در اثر برداشتن مصالح، ریزش ناگهانی رخ ندهد. هنگام انبار کردن مصالح در کنار دیوار ها و تیغه ها باید دقت شود که فشار افقی بیش از اندازه به دیوار وارد نشود.

انبار کردن گچ فله

انبار کردن و نگهداری گچ فله فقط در سیلو مجاز است، هنگام تغییر نوع گچ، سیلوها باید کاملا تمیز شوند. نگهداری و ذخیره گچ در نقاطی که رطوبت نسبی هوا از (۹۰%) بیشتر باشد، نباید در کیسه بیش از ۶ هفته و در سیلو های مناسب از ۳ ماه تجاوز کند، در صورت تجاوز از مهلت های یاد شده، گچ باید قبل از مصرف آزمایش شود. گچی که برای مدت زیاد انبار شود، ممکن است به صورت کلوخه های فشرده در آید. این گونه گچ را می توان با غلتاندن کیسه ها روی کف اصلاح نمود. چنانچه با یک بار غلتاندن کلوخه باز شود، گچ قابل مصرف است و گرنه باید آزمایش های مقاومت استاندارد یا آزمایش افت ناشی از گرما دادن( افت سرخ شدن) به منظور اطمینان از مرغوبیت گچ انحام می شود.

انبار کردن گچ پاکتی 

انبار کردن مواد و مصالح و فرآورده های ساختمانی باید به گونه ای باشد که دسترسی به آن ها آسان بوده، مصالحی که زودتر وارد می شوند زودتر خارج شده و مصرف شوند، با مصالح دیگر مخلوط نشده و شرایط محیطی باعث از دست رفتن ویژگی های آن ها نشود. همچنین امکان رخ دادن آتش سوزی وجو نداشته باشند. برداشتن مصالح انبار شده توسط کارگر باید از بالاترین قسمت شروع گردد و از کشیدن و برداشتن آن ها از قسمت تحتانی که باعث ریزش و ایجاد حادثه شود باید خود داری گردد.

گچ پاکت را می بایستی انبار و استفاده کرد.

انبار کردن خاک

خاک رس مصرفی در ساختمان که برای ملات گچ و خاک مورد استفاده قرار می گیرد می بایستی عاری از ناخالصی های مواد آلی و مواد دیگر مانند تکه های ذغال چوب وغیره باشد. خاک رس مصرفی در مکان و محلی که شرایط لازم را برای انبار کردن داشته باشد باید انبار گردد. خاک رس مصرفی باید دور از محیط های مرطوب و در محلی خشک انبار شود. زیرا در محل های مرطوب خاک رس رطوبت را به خود جذب نموده و به صورت گلوله گلوله در می آید که در هنگام الک کردن گلوله ها بر روی الک مانده و مانع از آن می شود که خاک به راحتی از الک عبور نماید بدین ترتیب نباید در محل هایی که امکان جذب رطوبت از طریق هوا و احتمال نفوذ آب در آن می باشد انبار گردد. برای انبار کردن خاک رس می توان زیر آن را با پلاستیک مفروش نمود تا از نفوذ آب در امان باشد. خاک رس مصرفی می بایستی در طبقه هم کف انبار شود چون بر اثر سنگینی امکان خراب شدن طاقهای زده شده می باشد.

آشنایی با نگهداری ابزار کار

• متر

متر را از آب و رطوبت محفوظ دارید. قبل از جمع کردن متر را پاک کنید. هر بار پس از استفاده فورا متر را جمع کنید.

• گونیا

را از رطوبت و آب محفوظ دارید. با بازو های آن به چیزی ضربه نزنید. هنگام حمل و نقل، سعی کنید بازوی آن خمیدگی یا انحراف پیدا نکند.

• ریسمان کار

ریسمان کار را از رطوبت و آب به دور نگاه دارید. از گره زدن تکه های ریسمان خود داری کنید.

• ماله

هر گز با ماله به سنگ یا آجر ضربه نزنید. ماله را پس از تمیز کردن در جلد آن قرار دهید.

• شمشه

از ضربه زدن به شمشه اعم از چوبی یا فلزی خود داری کنید. شمشه را از رطوبت آب محفوظ دارید. از آلوده شدن شمشه به ملات ها جلوگیری کنید.

• تیشه

هر گز لبه تیشه را به جسم سخت مانند سنگ یا آهن ضربه نزنید. لبه تیشه هر وقت کند شد باید مجددا تیز شود. اصطلاحا با این امر کشیدن دم تیشه میگویند.

• بیل

نوک بیل را به جسم سخت نزنید در اثر ضربه به نوک آن کج و شکسته می شود.

• فرقون

محور چرخ فرقون را همیشه روغن کاری کنید.

آشنایی با تمیز کردن ابزار کار

ابزار گچ کار با توجه به  نوع کار و هم چنین با توجه به استفاده آب در ساخت اندود گچ می بایستی پس از پایان کار به شرح زیر تمیز گردد.

• متر

اگر متر بلند خیس فورا آن را خشک کرده و با یک پارچه یا پنبه آغشته به نفت آن را پاک کنید.

• ریسمان کار

از آلوده شدن ریسمان کار به ملات ها، مخصوصا آهک و سیمان جلوگیری کنید و در صورت آلوده شدن آن را فورا پاک کنید.

• ماله

ماله را پس از اتمام کار فورا تمیز و خشک کنید تا زنگ زدگی آن جلوگیری به عمل آید.

شمشه های چوبی را هر چند وقت یک بار با سمباده چوبی تمیز کرده و روغن بزنید و شمشه های فلزی را پس از پوست زدن با سمباده فلزی با ضد زنگ رنگ کنید.

• تیشه

بعد از اتمام کار تیشه را تمیز و خشک نمایید تا زنگ نزند.

• گونیا

پس از کار گونیا را تمیز کرده و در جلد آن قرار دهید. گونیا چوبی را با سمباده نرم تمیز نموده و در هنگام تمیز کردن با سمباده دقت به عمل آید تا لبه های آن خراب نشود.

• بیل

بیل را پس از اتمام کار تمیز نموده تا از زنگ زدگی محافظت شود.

• سطل

یکی دیگر از وسایل بنایی است. پس از اتمام کار سطل را شسته و دمر بگذارید تا خشمک شود.

• فرقون

بعد از اتمام کار فرقون را تمیز کرده و وارونه روی زمین بگذارید.

شناسایی اصول بار اندازی، حمل و انبار کردن مصالح و ابزار کار 

ابزار کار مانند تخت زیر پایی که بر روی داربست ها انداخته می شود می بایستی مقاومت کافی برای افراد و بارهایی که احتمالا در هنگام کار بر روی آن ها گذاشته می شود را داشته باشند. در هنگام انبار کردن آن ها در کارگاه ها طوری بر روی هم چیده شود تا از سقوط احتمالی و صدمه زدن به افراد که در حین کار در کارگاه رفت و آمد می کنند جلوگیری شود. ابزار کار از قبیل فرقون ، ذنبه، بیل، سطل آب، استامبولی و شمشمه ها طوری قرار گیرند که مزاحمتی برای سایر کارگران ایجاد نکند.

همان گونه که در بخش انبار کردن گچ  شرح داده شد می بایستی موارد زیر را رعایت نمود.

الف – از رسیدن رطوبت به گچ، حتی درون کیسه جلوگیری شود. چون در اثر رطوبت گچ سفت شده و استقامت خود را از دست می دهد.

ب – در زیر محل نگهداری گچ بایستی نایلون انداخته شود و حتی بر روی آن نیز نایلون کشیده شود.

ج – به اندازه نیاز مصرف، گچ از کیسه برداشته شود.

د – در مکان هایی که رطوبت هوا، (شرجی) بسیار است بایستی نگهداری گچ در انبار های مخصوص که جهت این کار آماده شده انبار گردد.

در هنگام تخلیه و بارگیری دقت شود که کیسه ها گچ پاره نشده تا ایجاد گرد و خاک و مزاحمت برای کارگران و سایرین که در محل در هنگام تخلیه و بارگیری حضور دارند بشود. رعایت شرایط فیزیکی استاندارد محیط کار (هوا کش و …)