فهرست مطالب
- سیمان چیست؟
- مراحل تولید سیمان – سیمان چگونه تولید می شود؟
- آماده کردن و آسیاب مواد اولیه
- پختن مواد اولیه در کوره
- کوره گردنده خفته – Rotary Kiln
- کوره ایستاده (قائم) – Shaft Kiln
- آسیاب کردن کلینکر
- تعریف سیمان
- ضرورت استفاده، کاربرد و کارایی
- ساختار و مواد تشکیل دهنده نوع پرتلند
- نقش سنگ گچ
- خواص فیزیکی
- وزن مخصوص
- خواص شیمیایی
- خواص مکانیکی
- زمان گیرش و سخت شدن مخلوطها و عوامل موثر در آن
- انواع پرتلند
- پرتلند نوع ۱ (تیپ ۱ معمولی) – Portland Cement
- پرتلند نوع ۲ (تیپ ۲ ممتاز) – Modified Portland Cement
- پرتلند نوع ۳ (تیپ ۳ زودگیر) – Quick-setting Cement
- پرتلند نوع ۴ (تیپ ۴ کم حرارت) – Low-heat Portland Cement
- پرتلند نوع ۵ (تیپ ۵ ضد سولفات) – Sulfate-resisting Portland Cement
- گچ مخصوص سطوح سیمانی و بتنی
- انواع ویژه
- سرباره (روباره کوره آهن گدازی)
- سیمان پوزولانی (تراس – پوزولان)
- سیمان آلومینا (آلومینیومی – برقی)
- بنایی
- چاه کنی (چاه نفت) – Oil Well Cement
- انبساطی (ورم کن)
- کارخانه های ایران
- تفاوت نوع سفید و سیاه
- شناخت و بررسی کیفیت
- انبار و نگهداری
- قیمت سیمان
- قیمت روز سال ۹۹
- مقایسه مقاومت نوع پرتلند سیاه (خاکستری) و سفید
سیمان چیست؟
سیمان که زبان انگلیسی با واژه Cement نام برده میشود یک چسب پودری ساختمانی است که تا قبل از کشف آن، ملاتهای آهکی در ساختمانسازی مورد استفاده قرار میگرفتند.
رومیها برای نخستین بار در سال ۲۷ قبل از میلاد در ساختمان پانتئون از مخلوط خرده سنگ و دوغاب آهک استفاده کردند. رومیها این جسم بتن مانند را (Opus Caementitum) نامیدند، واژه سیمان (Cement) هم از همین کلمه گرفته شده.
بعدها در سال ۱۸۲۴ میلادی یک بنّای انگلیسی به نام جوزف اسپدین (Josef Aspdin) از پختن آهک و خاک رس در حرارت بالا و آسیاب کردن آنها، ابتداییترین نوع این محصول را کشف کرد و آن را به نام سیمان پرتلند ثبت کرد. واژه پرتلند از نام جزیرهای در انگلستان گرفته شده که رنگ سیمان همرنگ سنگهای ساحل آن است.
مراحل تولید سیمان – سیمان چگونه تولید می شود؟
طرز تهیه سیمان سیاه (خاکستری) پرتلند را میتوان در سه مرحله اصلی زیر خلاصه نمود:
- آماده کردن و آسیاب مواد خام اولیه یا به روش تر (تهیه خمیر) یا به روش خشک (تهیه پودر).
- پختن (تفت دادن) مواد خام تا به شکل جوش (کلینکر) درآید. اطلاعات بیشتر در این زمینه را در مقاله کلینکر چیست بخوانید.
- آسیاب کردن کلینکر به همراه مقداری سنگ گچ
آماده کردن و آسیاب مواد اولیه
معمولاً کارخانههای تولیدکننده این محصول در محلهایی احداث میگردند که به معادن سنگ آهک یا خاک رس نزدیک باشند. این مواد پس از استخراج از معادن آزمایش شده و در صورت مناسب بودن به کارخانه حمل میشوند.
در کارخانه نیز چنانچه مقدار یک یا چند اکسید از میزان مورد نیاز کمتر یا بیشتر باشد، با کم یا اضافه کردن آن اکسید نسبتها اصلاح میشوند. سپس این مواد را با سنگ شکنهای فکی، ضربهای(چکشی)، ساچمهای و… به دانههای ۱۰ الی ۲۵ میلیمتری تبدیل میکنند و آنها را خوب هممیزنند.
مخلوط کردن و همزدن مواد اولیه در تمام مراحل تولید سیمان تکرار میشود تا از انباشته شدن یکی از مواد در یک نقطه جلوگیری به عمل آید و مخلوطی کاملاً یکنواخت و همگن حاصل شود. علاوه بر این در تمام مراحل تولید نمونهای از مواد به آزمایشگاه برده میشود تا از اختلاط صحیح مواد اطمینان حاصل شود.
اینک مواد اولیه آماده آسیاب شدن هستند و آنها را با آسیابهای ساچمهای یا گلولهای به صورت گرد بسیار نرمی درمیآورند. قطر دانهها پس از آسیاب نباید از ۰٫۱ میلیمتر بیشتر باشد تا حرارت به مغز دانهها نیز برسد. گرد حاصل را به دو روش خشک یا تر برای ورود به کوره سیمان پزی آماده میکنند.
روش تر
اگر گرد مواد خام بیش از ۲۰% وزنش آب داشته باشد، به آن آب اضافه کرده و به شکل خمیر درمیآورند. خمیر حاصل ۳۵ الی ۴۵% وزنش آب دارد. آنگاه آن را در تغار ریخته و برای آن که دانهها تهنشین نشوند، از کف تغارها در خمیر مواد خام هوا میدمند.
روش خشک
اگر آب موجود در مواد خام کم باشد، پس از اینکه مواد را از معدن استخراج و با سنگ شکن خرد کردند، آنها را با خشککنهای ویژهای خشک میکنند. در این صورت این مواد پس از آسیاب شدن به صورت گرد خشک به کوره سیمانپزی فرستاده میشوند.
مقایسه روش پخت تر و خشک
در روش تر به انرژی کمی نیاز است و به آسانی مخلوط یکنواختی از اجزاء تشکیل دهنده حاصل میگردد، اما از سوی دیگر آب مصرفی برای ساخت خمیر باید ضمن عمل پخت، از مواد متصاعد گردد. در روش خشک به عکس، هزینه مخلوط کردن مواد بیشتر از روش تر است ولی مصرف انرژی برای پخت کاهش مییابد.
پختن مواد اولیه در کوره
موادی که آماده ورود به کوره میشوند را خوراک کوره مینامند. منظور از سیمانپزی ایجاد واکنشهایی میان دانههای مواد خام در حرارت ۱۵۰۰ درجه سانتیگراد است تا پس از واکنش، دانهها عرق کرده، به یکدیگر بچسبند و به شکل جوش (کلینکر) درآیند. این فرآیند ۳ تا ۵ ساعت به طول میانجامد. مهمترین بخش این واکنشها، ترکیب شدن آهک با سیلیس و رس است. اگر آهک ترکیب نشود و به صورت آزاد در سیمان باقی بماند، پس از گرفتن ملات سیمان، شکفته میشود و با ازدیاد حجم باعث ایجاد ترک در ملات سیمان یا بتن میگردد. اکسید آهن و اکسید آلومینیوم موجود در مواد اولیه، در کوره نقش گدازآور دارند و باعث کاهش درجه ذوب شدن شدن مواد خام در کوره میشوند همچنین انجام واکنشها را نیز تسریع میکنند.
مواد واکنش یافته در کوره در دمای بالا به مرز عرق کردن میرسند و با چسبیدن به یکدیگر تشکیل کلینکر میدهند. کلینکر کلوخه سختی به اندازه فندق و به رنگ سیاه متمایل به سبز است، چون منیزیم دارد. اگر کلینکر خوب نپخته باشد رنگ مغز آن قهوهای روشن است. کلینکر حاصل در نهایت از انتهای کوره خارج میشود.
برای پختن سیمان عموماً از کوره ایستاده یا کوره گردنده خفته استفاده میکنند.
کوره گردنده خفته – Rotary Kiln
این کوره استوانهای فولادی به حداکثر قطر ۶ متر و طول تقریبی ۱۰۰ متر است که به صورت افقی و با شیب ۳ الی ۴% نصب میشود. داخل این کوره با آجر نسوز پوشانده شده است. خمیر یا گرد مواد خام از سر کوره در آن وارد شده و در حین گردش کوره حول محور خود (۱٫۵ تا ۲ بار در دقیقه) پخته میشوند و در نهایت به شکل کلینکر از انتهای آن خارج میگردند. برخی از این کورهها مجهز به تنوره پیش گرمکن هستند به طوری که مواد خام قبل از ورود به کوره، به پیش گرمکن فرستاده میشوند. در این قسمت ۳۰% سنگ آهک پخته شده، سپس مواد وارد کوره اصلی میشوند. بدین شکل راندمان کوره به دو برابر و بیشتر از آن افزایش مییابد.
کوره ایستاده (قائم) – Shaft Kiln
این کوره، استوانهای فولادی به قطر ۲ الی ۳ و ارتفاع حدود ۱۰ متر است که بدنه آن را با موادنسوز میپوشانند. در این کوره فقط میتوان از مواد خام به صورت پودر استفاده کرد. مواد خام از بالا وارد کوره شده و به آهستگی به پایین میلغزند و در نهایت به شکل کلینکر بیرون میریزند. ظرفیت تولید این کوره کمتر از کوره گردنده خفته است.
آسیاب کردن کلینکر
کلینکر خروجی از کوره دارای درجه حرارتی حدود ۱۰۰۰ تا ۱۲۰۰ درجه سانتیگراد است. بازیابی این میزان حرارت (هوای گرم شده با این حرارت به تنوره پیش گرمکن میرود) و همچنین سختی جابجا کردن کلینکر داغ، ضرورت سرد کردن آن را ایجاب مینماید. دیگر مزیت سرد کردن کلینکر، تکمیل و تشکیل کریستالهای کلینکر و بالا رفتن کیفیت آن است.
در کورههای سیمانپزی، خنککن (کولر) در انتهای کوره قرار دارد و کلینکر داغ بعد از پخت بلافاصله وارد خنککن میشود. کلینکر پس از سرد شدن آزمایش میشود و در صورت اطمینان از عدم وجود اکسیدهای کلسیم و منیزیم در آن مستقیماً به سمت آسیاب منتقل میشود. کلینکر را به همراه ۳ الی ۵% سنگ گچ CaSO۴(۲H۲O) در آسیاب ساچمهای خرد میکنند. محصول حاصل سیمان پرتلند است.
تعریف سیمان
سیمان گرد نرمی است که مخلوط آن با آب قابلیت چسباندن ذرات به یکدیگر و در نهایت به وجود آوردن جسمی صلب و یکپارچه را دارد.
در حقیقت سیمان یک پودر چسب ساختمانی بسیار پرکاربرد است که ملات آن با حل شدن پودر در آب تهیه میشود.
ضرورت استفاده، کاربرد و کارایی
عمده مصرف سیمان در صنعت ساختمان، به عنوان ملات چسباننده و نیز اتصال دانههای سنگی به یکدیگر در تهیه بتن است. سیمان علاوه بر استفاده در بخشهای مختلف عملیات ساختمانسازی، در عملیات راهسازی، ساخت تونلها، پلسازی، لولهها و قطعات سیمانی پیش ساخته و… نیز کاربرد و کارایی فراوان دارد.
سیمان دارای کاربردهای بسیار وسیع و گسترده دیگر نیز میباشد که در ادامه مباحث به بررسی ویژگی هریک از انواع سیمان و کاربرد آنها خواهیم پرداخت.
ساختار و مواد تشکیل دهنده نوع پرتلند
مواد اولیه تشکیل دهنده سیمانهای مختلف عموماً مشترکند ولی نسبت اختلاط این مواد در برخی از انواع سیمان با بقیه متفاوت است. سیمان پرتلند از دو ماده اصلی سنگ آهک و خاک رس به نسبت وزنی ۳ به ۱ تشکیل شده است. گاهاً در طبیعت مخلوط سنگ آهک و خاک رس به نسبت وزنی یاد شده به طور دقیق یافت میشود که در زبان انگلیسی به آن مارل (Marl) میگویند.
برخی از مواد معدنی موجود در خاک رس نظیر سیلیس، در تولید سیمان نقش اساسی دارند و در صورت کم بودن این ماده در خاک رس مصرفی، باید مقدار سیلیس مورد نیاز به آن اضافه شود. از طرفی میزان اکسید منیزیم و اکسیدهای قلیایی در مواد اولیه تولید آن نباید از حد معینی تجاوز کند. زیرا اکسید منیزیم (این اکسید بیشتر از طریق سنگ آهک دولومیتی وارد مواد اولیه سیمان میشود) در حرارت ۱۵۰۰ درجه سانتیگراد زنده شده و در مجاورت با آب به آرامی متبلور میشود و در نهایت موجب بروز ترک در سیمان یا بتن خواهد شد. بنابراین میزان آن نباید از ۵% تجاوز کند. یکی از راههای تشخیص وجود این ماده در سیمان، توجه به رنگ آن است. منیزیم، نوع پرتلند را خاکستری متمایل به سبز میکند ولی پرتلند بدون منیزیم ته رنگ قهوهای دارد.
همچنین وجود بیش از ۱% اکسیدهای قلیایی در مواد اولیه سیمان، باعث کاهش کیفیت و مقاومت آن و بتن ساخته شده خواهد شد. در جدول زیر به میزان مجاز هر یک از مواد اولیه تشکیل دهنده سیمان اشاره شده است.
نام ماده | فرمول شیمیایی | درصد اختلاط |
سنگ آهک – Lime Stone | CaCO۳ | ۶۰-۶۷ |
سیلیس – Silica | SiO۲ | ۱۷-۲۵ |
اکسید آلومینیوم – Alumina | Al۲O۳ | ۳-۸ |
اکسید آهن – Iron Oxid | Fe۲O۳ | ۰٫۵-۵ |
اکسید منیزیم – Magnesia | MgO | ۱-۵ |
اکسیدهای قلیایی – Alkail Oxide | Na۲O + K۲O | ۰٫۵-۱ |
انیدرید سولفوریک | SO۳ | ۱-۳ |
نقش سنگ گچ
سنگ گچ به منظور جلوگیری از گیرش سریع و جرقهای سیمان و کنترل زمان گیرش (افزایش زمان گیرش سیمان)، به آن اضافه میشود. هر چه دانههای سیمان ریزتر باشد، زودگیرتر است و به اضافه کردن سنگ گچ بیشتری برای تنظیم زمان گیرش احتیاج دارد.
پس از مخلوط و آسیاب کردن سنگ گچ با سیمان پرتلند میتوان گفت فرایند شیمیایی تولید سیمان تقریبا پایان یافته است و در نهایت سیمان پرتلند حاصل در پاکتهای ۵۰ کیلوئی (یا وزن های دیگر) بسته بندی میشود و یا در پروژههای بزرگ به صورت فلهای (Bulk) با کامیونهای دارای مخزن مخصوص که به آنها بونکر میگویند، عرضه میشود.
خواص فیزیکی
وزن مخصوص
نسبت وزن یک ماده به حجم آن را وزن مخصوص آن ماده میگویند که با علامت گاما (γ) مشخصص میشود. این خصوصیت در مورد سیمان هم کاربرد دارد و با همین قاعده میتوان وزن مخصوص سیمان را محاسبه نمود.
برای محاسبه وزن مخصوص سیمان باید چگالی سیمان را که در فرمول با نماد Ρ مشخص شده است در شتاب که با نماد g مشخص شده ضرب نماییم.
γ=Ρ.g
بر اساس محاسبات دقیق و آزمونهای آزمایشگاهی، وزن مخصوص سیمان پرتلند معمولی gr/cm۳ ۳.۱ است. نکته قابل توجه در این زمینه این است که هر چه وزن مخصوص سیمان بیشتر باشد، مقاومت آن افزایش مییابد و وزن مخصوص و مقاومت دارای رابطه مستقیم هستند.
نرمی (Fineness)
نرمی سیمان از عوامل تأثیرگذار بر مقاومت سیمان است. هر چه ذرات سیمان ریزتر باشد، سیمان نرمتر و مرغوبتر است. در سیمان ریزدانه مجموع سطوح خارجی (جانبی) دانهها در یک واحد وزن (gr/cm۳) بیشتر میشود، در نتیجه ترکیب سیمان با آب سریعتر انجام میگیرد و حرارت بیشتری آزاد میشود (حرارت هیدراتاسیون که در مباحث بعدی شرح داده خواهد شد)؛ مقاومت بتن یا ملات سیمان نیز سریعتر افزایش مییابد، همچنین چسبندگی خمیر سیمان بیشتر میشود.
افزایش نرمی سیمان مصرف آب را برای تهیه بتن با اسلامپ (Slump) مشابه کاهش میدهد. از طرف دیگر انقباض خمیر سیمان با نرمی ذرات سیمان نسبت مستقیم دارد و هر چه ذرات ریزتر باشند، هنگام گرفتن ملات سیمان، انقباض بیشتری صورت میگیرد و سبب ایجاد ترک در سیمان سخت شده میشود. به علاوه بیشتر نرم کردن ذرات مستلزم هزینه قابل توجهی است. بنابران میزان نرمی ذرات که اصطلاحاً آن را بلین (Blaine) مینامند نباید از حد متعارفی تجاوز کند. نرمی سیمان پرتلند معمولی بر حسب استاندارد باید بین ۲۵۰۰ – ۳۰۰۰ بلین باشد.
انقباض
همه انواع سیمان به هنگام سخت شدن منقبض میشوند. اگر بتن و محصولات سیمانی در روزهای اولیه مصرف مرطوب شوند، این انقباض و ترکهای احتمالی ناشی از آن، کاهش مییابد. از طرفی پرکنندههایی که همیشه با سیمان مصرف میشوند، میزان انقباض آن را کاهش میدهند ولی استفاده بیش از حد از این پرکنندهها تأثیر منفی بر مقاومت سیمان خواهد داشت. همچنین نرمی پیش از حد سیمان نیز انقباض آن را افزایش میدهد.
مقاومت در برابر آتش
سیمان و فرآوردههای آن در برابر آتش مقاومند و به اصطلاح ضدآتش (نسوز) میباشند.
خواص شیمیایی
آب دریا و آبهای سولفاتدار به سیمان پرتلند معمولی صدمه میزنند که در این موارد از سیمانهای ویژه (در مباحث آتی شرح داده خواهند شد) استفاده میکنند. شکر و نمک هم به محصولات سیمانی آسیب وارد میکنند.
خوردگی
سیمان بر آهن، مس و رنگهای ساختمانی بی اثر است ولی مخلوطهای سیمانی رقیق تا حدی بر روی سرب، آلومینیوم، روی و شیشه تأثیر گذراند. همچنین چون سیمان پرتلند خورنده است تماس آن با چشم، پوست و دستگاه تنفسی ایجاد ناراحتی میکند.
وجود خاک و گل بر زمان سخت شدن، چسبندگی و کیفیت این کالا مؤثر است بنابراین هنگام استفاده از مخلوطهای سیمانی، محل مصرف باید عاری از این مواد باشد.
حرارت آبگیری (هیدراتاسیون)
زمانی که سیمان با آب مخلوط میشود بر اثر فعل و انفعالات شیمیایی، ایجاد حرارت میکند. میزان این حرارت به ترکیب شیمیایی سیمان، نرمی آن و درجه حرارت محیط بستگی دارد و آن را بر حسب ژول بر گرم (j/gr) میسنجند. هر چه سیمان تندگیرتر باشد و مقاومت آن زودتر افزایش یابد، گرمازایی آن نیز سریعتر و بیشتر است.
این حرارت تولید شده میتواند در زمستان از یخ زدن آب در شکافهای موئینه بتن تازه ریخته شده جلوگیری نماید. بنابراین در زمستان با سیمانهایی که سریع گرما پس میدهند، بتن میسازند. ولی در مواقعی که حجم بتنریزی زیاد باشد نظیر سدسازی، گرمازایی زیاد به بتن آسیب میرساند.
زیرا درون بتن را داغ کرده و سبب افزایش حجم آن میگردد. ولی چون سطح بتن در اثر مجاورت با هوا زود سرد میشود بنابراین بتن نمیتواند منبسط شود و در اثر اختلاف درجه حرارت، در آن تنش ایجاد شده و ترک میخورد. لذا باید بر حسب نوع و محل مصرف، در انتخاب سیمان مناسب دقت شود.
یکی از راههای خارج کردن گرمای بتن، لوله کشی در آن است. هنگام گرفتن ملات سیمان، آب سرد را درون لولهها میفرستند تا گرمای بتن را بگیرد. آب گرم شده از انتهای لولهها خارج میشود سپس درون آنها ملات ماسه – سیمان پرمایه تزریق میکنند.
در سیمانهای پرتلند، حدود نیمی از کل حرارت آبگیری در مدت ۱ الی ۳ روز، ۷۵% آن در ۷ روز و تقریباً ۹۰% آن پس از ۶ ماه آزاد میگردد. لذا مراقبت از بتن یا ملات سیمانی در روزهای اولیه مصرف بسیار حائز اهمیت است.
خواص مکانیکی
مقاومت فشاری
مقاومت فشاری سیمانهای مختلف متفاوت است و به ترکیب شیمیایی سیمان، میزان نرمی، چسبندگی آن و… بستگی دارد. رشد مقاومت فشاری سیمان پرتلند در روزهای اولیه بتنریزی سریع و در روزهای بعد کمتر است. رطوبت و بخار آب از عوامل مؤثر در رشد مقاومت سیمان هستند. به طوری که در زیر بخار آب در ۱۴ ساعت میتوان به مقاومت سیمان ۲۸ روزه رسید.
نوع سیمان | ۱ روزه | ۷ روزه | ۲۸ روزه | ۹۰ روزه | نرمی سیمان (gr/cm۳) |
یک | ۱۰۰% | ۱۰۰% | ۱۰۰% | ۱۰۰% | ۱۸۰۰ |
دو | ۷۵ | ۸۵ | ۹۰ | ۱۰۰ | ۱۸۰۰ |
سه | ۱۹۰ | ۱۲۰ | ۱۱۰ | ۱۰۰ | ۲۶۰۰ |
چهار | ۵۵ | ۵۵ | ۷۵ | ۱۰۰ | ۱۹۰۰ |
پنج | ۶۵ | ۷۵ | ۸۵ | ۱۰۰ | ۱۹۰۰ |
مقاومت کششی
توان سیمان در برابر نیروهای کششی بسیار اندک است. بر همین مبنا در آن از میلگرد یا مسلح کننده استفاده میکنند.
زمان گیرش و سخت شدن مخلوطها و عوامل موثر در آن
زمانی که سیمان با آب مخلوط میگردد در اثر دو عمل هیدراته شدن و هیدرولیز (واکنشهای فیزیکی و شیمیایی) خمیر چسبناکی حاصل شده که به مرور غلظت مییابد و سخت میشود. ایجاد این خمیر چسبناک به این سبب است که آب دور دانههای سیمان را میپوشاند و کریستالهایی تشکیل میدهد که با چسبیدن به یکدیگر ایجاد استحکام کرده و سخت میشوند. بنابراین ملات سیمان جزء ملاتهای آبی است.
برای آشنایی بیشتر با انواع ملاتها و روش تهیه آنها میتوانید مقاله ملات های ساختمانی را مطالعه کنید.
زمان گیرش
زمان گیرش (خودگیری) انواع سیمان به دو مرحله تقسیم میشود:
- گیرش اولیه سیمان که حدود ۳۰ دقیقه پس از اختلاط با آب آغاز میشود.
- گیرش نهایی (گیرش ثانویه) سیمان که حدود ۱۲۰ دقیقه زمان لازم دارد و پس از آن هر گونه عملیات مکانیکی بر روی ملات سیمان یا بتن غیر مجاز است.
بعد از گیرش نهایی، سختی و مقاومت خمیر سیمان مرتباٌ افزایش مییابد؛ این مرحله را سخت شدن گویند. عوامل مؤثر بر خودگیری و سخت شدن سیمان بدین قرارند:
- میزان مواد اولیه: مصرف اکسید آلومینیوم بیشتر، گیرش ملات سیمان را سریعتر میکند ولی سنگ گچ گیرش آن را کند میکند.
- نرمی سیمان: هر چه ذرات سیمان نرمتر باشد، گیرش آن بهتر و سریعتر صورت میگیرد.
- دمای پخت: پختن سیمان با حرارت بیش از حد، ملاتش را کندگیر میکند.
- دمای محیط: گیرش سیمان در محیط گرم سریعتر صورت میگیرد.
- میزان آب: مقدار آبی که برای هیدراتاسیون کامل سیمان لازم است، حدود۲۵ الی ۳۵% وزن آن میباشد. آب افزون بر این مقدار، بین ذرات سیمان باقی مانده و به مرور زمان تبخیر میشود و باعث پوک شدن و کاهش استحکام ملاتهای سیمانی میگردد. همچنین آب بیش از حد سبب تأخیر در گیرش ملاتهای سیمانی میشود.
- مدت زمان انبار کردن: هر چه سیمان پس از تولید دیرتر مصرف شود، گیرش آن کندتر میشود.
انواع پرتلند
سیمان پرتلند چیست؟ خصوصیات و ویژگیهای این محصول چه میباشد و انواع مختلف این کالا چگونه تولید میشوند؟ تیپ سیمان چیست؟ تفاوت میان سیمانها چگونه مشخص میشود؟
در ادامه به بررسی و پاسخ به این سوالات در خصوص ویژگیهای انواع سیمانهای پرتلند خواهیم پرداخت.
پرتلند نوع ۱ (تیپ ۱ معمولی) – Portland Cement
سیمان پرتلند نوع یک پرکاربردترین نوع سیمان محسوب میشود و در تمام کارهای ساختمانی، پل سازی، تونل سازی و… وقتی خواص ویژهای از سیمان مد نظر نباشد، مورد استفاده قرار میگیرد. ولی نباید از آن در شرایط آب و هوایی خاص و در آب ها و خاک های دارای اسید و سولفات استفاده کرد.
پرتلند نوع ۲ (تیپ ۲ ممتاز) – Modified Portland Cement
مواد اولیه سیمان پرتلند تیپ دو از نوع مرغوب بوده و در ساخت آن نیز دقت بیشتری به عمل میآید. مقاومت این سیمان در برابر سولفاتها از سیمان نوع ۱ بیشتر است و میتوان از آن برای ساخت کانالهای فاضلاب استفاده کرد ولی مصرف آن در کارهای دریایی و آبهایی که سولفات زیاد دارند، مجاز نیست. حرارت آبگیری آن نیز از سیمان نوع ۱ کمتر است بنابراین برای بتنریزی با حجم نسبتاً زیاد و نیز بتنریزی در هوای گرم مناسب است. به عبارت دیگر این محصول بهترین سیمان برای بتن ریزی میباشد.
پرتلند نوع ۳ (تیپ ۳ زودگیر) – Quick-setting Cement
این سیمان زودگیر در مواقعی استفاده میشود که مقاومت اولیه بالایی مدنظر بوده و نیاز به قالب برداری فوری باشد، نظیر بتنریزی در آب. زودگیر بودن با خودگیری سریع متفاوت است؛ در بتنی که با این سیمان ساخته میشود گیرش اولیه مشابه سیمان پرتلند معمولی است ولی پس از آن مقاومت بتن سریعتر افزایش مییابد. به طوری که مقاومت ۳ روزه سیمان نوع ۳ برابر مقاومت ۷ روزه سیمان نوع ۱؛ و مقاومت ۷ روزه آن برابر مقاومت ۲۸ روزه سیمان نوع ۱ است. علت این امر ریز بودن ذرات این نوع سیمان است. همچنین به علت بالاتر بودن حرارت آبگیری سیمان نوع ۳ نسبت به سیمانهای دیگر، استفاده از آن در هوای سرد پیشنهاد میشود. از این سیمان در ساخت قطعات پیش ساخته نیز استفاده میکنند.
پرتلند نوع ۴ (تیپ ۴ کم حرارت) – Low-heat Portland Cement
این سیمان دارای کمترین حرارت آبگیری است بنابراین از آن در بتنریزیهای حجیم نظیر سد سازی و نیز در هوای گرم استفاده میشود. البته طبیعی است که رشد مقاومت آن هم کم بوده و باید مدت زمان بیشتری از بتن آن مراقبت کرد. این سیمان فقط در موارد خاص مصرف شده و مورد مصرف عمومی ندارد.
پرتلند نوع ۵ (تیپ ۵ ضد سولفات) – Sulfate-resisting Portland Cement
مقاومت این سیمان در برابر حمله سولفاتها بالاست چون مقدار آلومینیات کلسیم (C٣A) در آن کمتر است. سولفاتها ممکن است در خاکها و آجرهای رسی، آبهای زیرزمینی و آب دریا وجود داشته باشند بنابراین از این سیمان میتوان در کارهای دریایی، ساختن پلها، اسکلهها و… استفاده کرد. مقاومت این سیمان همانند نوع ۱ است ولی کندتر به مقاومت نهایی میرسد و حرارت کمتری نیز آزاد میکند. رنگ آن نیز از سیمانهای دیگر تیرهتر است. سیمان نوع ۵ نباید در مجاورت کلرور کلسیم قرار گیرد زیرا در این صورت مقاومت آن در برابر سولفاتها کاهش مییابد.
برای کم کردن مقدار C٣A در سیمان نوع ۵، باید مقدار اکسید آهن، زیاد و اکسید آلومینیوم، کم شود. لذا این سیمان را به علت زیاد بودن اکسید آهن در آن، سیمان آهنی (Iron cement) نیز مینامند.
گچ مخصوص سطوح سیمانی و بتنی
گچ معمولی ساختمانی بر روی دیوارهای سیمانی و یا دیوارهایی که با سیمان پوشش داده شده اند دارای چسبندگی مناسب نیست و غالبا پس از اجرا ترک خورده و یا از سطح دیوار جدا میشود. برای رفع این مشکل باید از گچ مخصوص سطوح بتنی و سیمانی بنام گچ گیپتون یا بتوگیپس استفاده کرد.
برای آشنایی بیشتر با این محصول میتوانید به بخش محصولات پلیمری مراجعه کنید و مقاله گچ گیپتون (بتوگیپس) را مطالعه نمایید.
انواع ویژه
سرباره (روباره کوره آهن گدازی)
سیمان سرباره که در انگلیسی به آن Slag Cement گفته میشود نوعی سیمان ویژه است که با استفاده از سرباره کورههای آهنگدازی تولید میگردد.
سرباره، دورریز کورههای بلند ذوب فلزات است. در کارخانه ذوب آهن، مقداری گدازآور و سنگ آهک هم همراه با سنگ آهن وارد کوره آهن گدازی میکنند. این مواد به همراه برخی مواد دیگر به علت سبکی روی آهن مذاب قرار میگیرند. این سربارهها را جمع کرده و به سرعت با آب سرد میکنند تا تشکیل بلورهای سیلیس در آنها به تأخیر بیفتد. در این صورت سربارهها ناپایدار خواهند بود و فعالیت آنها بسیار بالاتر از حالتی است که به کندی سرد شوند. در نهایت این سربارهها را همراه با کلینکر و سنگ گچ آسیاب میکنند و سیمان حاصل را، سیمان سرباره یا سیمان متالوژی مینامند.
میزان سرباره نباید کمتر از ۳۰% و بیشتر از ۶۰% وزن سیمان حاصل باشد. سیمان سرباره در مقایسه با سیمان پرتلند معمولی در مقابل عوامل شیمیایی، رطوبت و حرارت مقاومتر است، حرارت آبگیری کمتری دارد و طبیعتاً رشد مقاومت آن نیز کندتر است ولی مقاومت نهایی آن با سیمان معمولی برابر است. تنها مشکل آن این است که مقاومت آن در هوای سرد و یخبندان به سرعت افت میکند. مزیت اصلی سیمان سرباره این است که از سیمان معمولی بسیار ارزانتر (تقریباً نصف قیمت آن) است.
سیمان پوزولانی (تراس – پوزولان)
پوزولان (گرفته شده از نام منطقهای در ایتالیا) یا تراس مادهای سیلیسی است که در طبیعت به صورت سنگ یافت میشود. اگر سنگ پوزولان را پودر کرده و با گرد آهک شکفته مخلوط کنند، خاصیت چسبندگی مییابد که این مخلوط را سیمان طبیعی مینامند. ولی در صورتی که ۲۰ تا ۴۰ درصد پوزولان را همواره با کلینکر سیمان پرتلند و مقداری سنگ گچ مخلوط و آسیاب کنند نوع پوزولانی حاصل میشود و نام این محصول سیمان پوزولانی یا سیمان پوزولان است.
سیمان پوزولانی در مقایسه با پرتلند معمولی ارزانتر، نرمتر و در برابر نفوذ آب و حمله سولفات مقاومتر است. بر همین مبنا میتوان از آن در سازههای دریایی استفاده کرد. خودگیری اولیه این محصول از سیمان پرتلند معمولی کندتر و در نتیجه کم حرارتتر است و سخت شدن نهایی آن تا ۱۲ ماه به طول میانجامد ولی مقاومت نهایی آنها برابر است. همچنین بتنی که با این سیمان ساخته شود کمتر ترک میخورد.
بر اساس استاندارد آلمان سیمان پرتلند معمولی، سیمان سرباره و سیمان پوزولانی از لحاظ مقاومت هم ردیف هستند.
سیمان آلومینا (آلومینیومی – برقی)
افزایش اکسید آلومینیوم در سیمان باعث میشود که واکنشهای ترکیبی آهک افزایش یافته و مقدار آهک زنده در سیمان بسیار کاهش یابد. به این ترتیب سیمان در برابر حمله سولفاتها نیز مقاوم میشود. به این محصول، سیمان نسوز یا فوندو (Fondu Cement) نیز میگویند چون میتواند حداکثر حرارتی معادل ۱۳۷۰ درجه سانتیگراد را تحمل کند.
برای آشنایی بیشتر با اکسید آلومینیوم یا آلومینا و کاربرد آن در تولید سیمان آلومینا میتوانید مقاله آلومینا (اکسید آلومینیوم خالص) را مطالعه کنید.
از این رو سیمان آلومینا را برای عایقکاری کورهها و بتنریزی ماشینآلات سنگین و حرارتزا به کار میبرند. نرمی این سیمان از سیمان پرتلند معمولی کمتر و گیرش اولیه آن نیز آهستهتر است. اما پس از آن به سرعت سخت میشود و حرارت زیادی آزاد میکند. به طوری که پس از ۲۴ ساعت مقاومتی برابر مقاومت سیمان معمولی ۲۸ روزه خواهد داشت.
ولی به علت قیمت بالا، کاربرد آن به اماکن و ساختمانهایی محدود میشود که باید به سرعت مورد بهرهبرداری و بارگذاری قرار گیرند. این سیمان نباید با هیچ ماده دیگری حتی سیمان پرتلند معمولی مخلوط شود، در غیر این صورت گیرش آن ناگهانی خواهد بود.
بنایی
در کارهای بنایی، ساخت ملات، نازک کاری و… احتیاج به سیمان مرغوب پرتلند با هزینه و کیفیت بالا نیست. سیمان بنّایی (Masonry Cement) از ترکیب سیمان پرتلند معمولی با مقداری پودر سنگ بسیار ریز و برخی مواد افزودنی دیگر ساخته میشود. مقاومت آن از سیمان پرتلند معمولی کمتر است ولی چسبندگی خوبی دارد و ارزنتر است.
چاه کنی (چاه نفت) – Oil Well Cement
سیمان چاه نفت مخلوط سیمان پرتلند معمولی با سیمان پوزولانی است که برای آببندی و درزگیری چاه نفت به کار میرود. این سیمان دیرگیر است و تحمل دما و فشار بسیار بالا را دارد به طوری که در حرارت زیاد چاههای خیلی گود نفت نیز، مانند روی زمین میگیرد و سخت میشود.
انبساطی (ورم کن)
کلیه مصالح ساختمانی به جز گچ هنگام سخت شدن اندکی کاهش حجم پیدا میکنند ولی سیمان انبساطی هنگام سخت شدن حدود ۱% ازدیاد حجم مییابد. علت این امر بیشتر بودن مقدار آلومینات و سولفات آن نسبت به سیمان پرتلند معمولی است. از این کالا جهت اندود دیوار آب انبارها و نیز آببندی درز استخرها استفاده میکنند.
ضد آب
هنگامی که سیمان باید به مدت چند ماه انبار شود، برای جلوگیری از اثر آب و رطوبت بر آن، سیمان ضد آب یا Water-repellent Cement تولید میکنند. بدین صورت که هنگام تولید طی فرآیند خاصی لایهای ضد آب دور ذرات سیمان ایجاد میکنند. هنگام اختلاط سیمان با آب جهت مصرف، این لایه ضد آب از بین میرود و سیمان با آب واکنش میدهند ولی شروع این واکنش و خمیری شدن سیمان چند دقیقه دیرتر از پرتلند معمولی است.
رنگی
جهت تهیه سیمان رنگی ۵ الی ۱۰% رنگهای معدنی را همراه با کلینکر سیمان آسیاب میکنند. میتوان این رنگها را هنگام مصرف نیز به سیمان اضافه کرد. رنگها نباید بر خواص سیمان تأثیرگذار باشند. با سیمان پرتلند معمولی تنها میتوان رنگهای سرخ، قهوهای و سیاه تهیه کرد، برای ساخت سیمانهای رنگ دیگر باید از سیمان سفید استفاده کرد.
مواد رنگی مورد استفاده در سیمان عبارتند از: اکسید آهن (زرد، قرمز، قهوهای، سیاه)، اکسید منگنز (قهوهای، سیاه)، اکسید کروم (سبز، آبی)، کبالت (آبی)، لاجورد اصل (سورمهای) و کربن (سیاه).
فرآوردههای پنبهکوهی – آزبست (ایرانیت)
پنبه کوهی (پنبه نسوز – آزبست) نوعی کانی الیافی شکل است که عمدتاً به عنوان نسوز مورد استفاده قرار میگیرد. این محصول میتواند موجب مسلح شدن سیمان و افزایش مقاومت کششی و خمشی آن شود. بنابراین از مخلوط پنبه کوهی (۱۰ تا ۲۰%) سیمان و آب، فرآوردههای متنوعی نظیر صفحات مسطح و موجدار جهت استفاده در نما و سقف کارخانجات و انبارها، پانلهای ساندویچی و دیوارهای جداکننده، لوله و قطعات اتصال برای لولهها، دودکش و… میسازند.
فرآوردههای پنبه کوهی سیمان (سیمان آزبستی) که به آنها اختصاراً پنکوسیم نیز میگویند، دارای خاصیت فنری بوده و به راحتی خم میشوند. علاوه بر این دارای وزن مخصوص اندک، ضریب هدایت حرارتی و الکتریکی پایین، مقاومت زیاد در برابر آب و یخبندان و نمکهای محلول در آب هستند. البته زمانی که این فرآوردهها از آب اشباع شوند، مقاومتشان کاهش یافته و شکننده میشوند.
با توجه به سرطانزا بودن پنبه کوهی، در برخی از کشورها کاربرد آن ممنوع شده است. ولی مصرف این ماده در فرآوردههای پنبه کوهی-سیمان هنوز در اغلب کشورها ادامه دارد. زیرا مقدار پنبه کوهی در این فرآوردهها کم است و از طرفی ذرات پنبه کوهی (آزبست) با لایهای سیمان کاملاً پوشانده میشوند. با وجود این استفاده از ماسک و پوششهای مناسب دیگر برای کارگرانی که با این ماده کار میکنند ضروری است.
کارخانه های ایران
مطابق اطلاعات منتشر شده توسط وزارت صنعت، معدن و تجارت جمهوری اسلامی ایران، تا پایان سال ۱۳۹۸ بیش از ۶۰ مجموعه تولیدکننده سیمان خاکستری و ۸ مجموعه تولیدکننده سیمان سفید در کشور مشغول به فعالیت میباشند و همچنین ۵ کارخانه کیلینکر کوبی نیز در کشور مشغول به فعالیت هستند که کیلینکر تولیدی خود را در اختیار کارخانجات سیمان قرار داده و یا بعنوان یک محصول صادراتی به فروش میرسانند.
نکته قابل توجه اینکه در همین مقطع زمانی بیش از ۱۲ پروژه ساخت کارخانههای جدید سیمان و یا توسعه کارخانجات موجود در کشور در حال اجرا است که به بهرهبرداری از این پروژهها، کشور ایران به یکی از بزرگترین صادرکنندگان سیمان در منطقه مبدل خواهد شد.
اسامی برخی از معروفترین کارخانجات تولید سیمان در ایران به شرح زیر است: (فقط اسامی کارخانجات دارای ظرفیت سالانه بیش از ۱٫۵ میلیون تن درج شده است.)
- کارخانه سیمان آبیک با ظرفیت تولید سالانه بیش از ۶ میلیون تن
- کارخانه سیمان تهران با ظرفیت تولید سالانه بیش از ۳ میلیون تن
- کارخانه سیمان سپاهان با ظرفیت تولید سالانه بیش از ۳ میلیون تن
- کارخانه سیمان خوزستان با ظرفیت تولید سالانه بیش از ۲٫۵ میلیون تن
- کارخانه سیمان ساوه (ساوه خاکستری) با ظرفیت تولید سالانه بیش از ۲ میلیون تن
- کارخانه سیمان مازندران با ظرفیت تولید سالانه بیش از ۲ میلیون تن
- کارخانه سیمان سامان غرب با ظرفیت تولید سالانه بیش از ۲ میلیون تن
- کارخانه سیمان هگمتان با ظرفیت تولید سالانه بیش از ۱٫۹ میلیون تن
- کارخانه سیمان هرمزگان با ظرفیت تولید سالانه بیش از ۱٫۸ میلیون تن
- کارخانه سیمان بجنورد با ظرفیت تولید سالانه بیش از ۱٫۸ میلیون تن
- کارخانه سیمان ساروج بوشهر با ظرفیت تولید سالانه بیش از ۱٫۸ میلیون تن
- کارخانه سیمان شرق با ظرفیت تولید سالانه بیش از ۱٫۸ میلیون تن
- کارخانه سیمان غرب آسیا با ظرفیت تولید سالانه بیش از ۱٫۸ میلیون تن
- کارخانه سیمان ایلام با ظرفیت تولید سالانه بیش از ۱٫۶ میلیون تن
- کارخانه سیمان ارومیه با ظرفیت تولید سالانه بیش از ۱٫۵ میلیون تن
- کارخانه سیمان شاهرود با ظرفیت تولید سالانه بیش از ۱٫۵ میلیون تن
تفاوت نوع سفید و سیاه
عمده ترین تفاوت و فرق سیمانهای سفید و سیاه در نوع کاربرد آنها است. در اصل سیمان در حالت کلی از آهک و رس ساخته میشود. رنگ تیره سیمان خاکستری به دلیل وجود سولفات آهن و سولفات منیزیم در آن است، همچنین دوده ناشی از سوخت نیز تا حدودی باعث رنگ تیره سیمان میشود. پس برای سفید شدن سیمان باید سولفات آهن و منیزیم از سیمان حذف شود و همچنین از سوخت مناسب و بدون دوده استفاده شود.
به همین جهت برای تولید سیمان سفید، از خاک رسی که میزان سولفات آهن و منیزیم آن از ۸ درصد کمتر است استفاده میکنند.
برای آشنایی بیشتر با سیمان سفید میتوانید مقاله سیمان سفید چیست را مطالعه کنید.
شناخت و بررسی کیفیت
سیمان مرغوب طبق استاندارد ایران باید مشخصات مذکور در جدول زیر را دارا باشد:
استانداردهای سیمان پرتلند در ایران | انواع سیمان | ||||
I | II | III | IV | V | |
ریزی دانهها، سطح ویژه، به cm۲ | ۲۶۰۰ | ۲۶۰۰ | – | ۲۶۰۰ | ۲۶۰۰ |
افزوده شدن حجم در آب جوش به mm۳
افزوده شدن حجم در گرمخانه به mm۳ |
۱۰
– |
–
۰٫۸ |
–
۰٫۸ |
–
۰٫۸ |
–
۰٫۸ |
گیرش اولیه، نباید کمتر از (دقیقه)
گیرش نهایی نباید بیشتر از (ساعت) |
۴۰
۱۲ |
۴۵
۱۲ |
۴۵
۱۲ |
۴۵
۱۲ |
۴۵
۱۲ |
تاب فشاری ملات استاندارد به N/mm۲
یک روز مانده در هوای نمناک +۲ روز مانده در زیر آب +۶ روز مانده در زیر آب +۲۷ روز مانده در زیر آب |
– ۹٫۵ ۱۷٫۵ ۳۱٫۵ |
– ۸ ۲۵ ۳۱٫۵ |
۱۲٫۵ ۲۴ – – |
– – ۷ ۱۸ |
– – ۱۲٫۵ ۲۷ |
تاب خمشی ملات استاندارد به N/mm۲
یک روز مانده در هوای نمناک +۲ روز مانده در زیر آب +۶ روز مانده در زیر آب +۲۷ روز مانده در زیر آب |
– ۲ ۳ ۶ |
– ۱٫۵ ۳٫۵ ۵ |
۳٫۵ ۵٫۵ – – |
– – ۲٫۵ ۴٫۵ |
– – ۳٫۵ ۵ |
حرارت هیدراتاسیون
پس از ۷ روز، بیشینه به j/g پس از ۲۸ روز، بیشینه به j/g |
– – |
۲۹۰ ۳۳۵ |
– – |
۱۸۸ – |
۲۰۹ – |
انبار و نگهداری
شرایطی که در مورد نگهداری و انبار کردن گچ بیان شد، در مورد سیمان نیز صدق میکند. کیسههای سیمان باید در فضایی مسقف، دور از رطوبت و هوا انبار شوند به طوری که حدود ۱۰ سانتیمتر از زمین و دیوار جانبی فاصله داشته باشند و بهتر است که روی کیسهها با نایلون پوشانده شود. نباید بیشتر از ۱۰ الی ۱۲ کیسه روی هم چیده شوند تا تحت فشار ناشی از وزن خود قرار نگیرند و کلوخه نشوند. کلوخه شدن سیمان میتواند در اثر هوازدگی نیز باشد یا اینکه ممکن است در اثر حرارت، سنگ گچ موجود در سیمان دو مولکول آب خود را آزاد کند و این آب جذب سیمان شده و آن را کلوخه کند.
چنانچه کلوخههای سیمان در بین انگشتان به راحتی خرد نشوند، آن سیمان برای بتن سازی مناسب نیست. به طور کلی نگهداری سیمان کیسهای بیشتر از ۶ هفته حتی در شرایط مطلوب، مقاومت آن را تا ۲۰% کاهش میدهد. در صورت امکان استفاده از سیمان فلهای و نگهداری آن در سیلوهای استاندارد، بهتر از سیمان کیسهای است. زیرا این سیلوها عایق هوا و رطوبت هستند و با دمیده شدن هوا از زیر سیلو (دستگاه ایر اسلاید) از کلوخه شدن سیمان در اثر وزن خود جلوگیری به عمل میآید.
همچنین سیمان فلهای ارزانتر و مقرون به صرفهتر است. البته باید توجه کرد که اگر سیمان بیشتر از ۶ ماه در سیلو بماند، لایه سختی به ضخامت ۵ سانتیمتر در سطح آن ایجاد ایجاد میشود که از این لایه نباید در ساخت بتن استفاده کرد. بهتر است سیمان بیشتر از ۳ ماه در سیلو نگهداری نشود.
سیمان آلومینیومی باید جدا از سیمان های دیگر انبار شود زیرا این سیمان نباید به هیچ ماده خارجی آلوده گردد.
قیمت سیمان
قیمت سیمان عامل بسیار مهم و تاثیرگذاری در انتخاب سیمان میباشد و همراه باید تلاش کرد سیمانی با بالاترین کیفیت و مناسبترین قیمت را تهیه نمود. امروزه اتحاده تولیدکنندگان سیمان کشور با گسترش کارخانجات تولیدکننده سیمان خاکستری در سراسر کشور و اتخاذ تصمیمات به جهت فروش منطقهای، شرایطی را در اکثر نقاط کشور مهیا نموده است که قیمت سیمان تا حد زیادی در کشور یکسان گردیده است.
قیمت سیمان در سالهای اخیر به دلیل شرایط اقتصادی حاکم بر کشور نوسانات زیادی داشته بطوریکه قیمت سیمان پاکتی ۵۰ کیلویی در سال های ۹۷ و ۹۸ طی چند نوبت با افزایش مواجه بود. آرشیو قیمت سیمان پاکتی (کیسه ای) و فله مربوط به سال ۹۸ را میتوانید در وبسایت وزارت صنعت، معدن و تجارت ببینید.
قیمت روز سال ۹۹
قیمت روز سیمان کیسه ای پرتلند و فله برای تیپ های مختلف در سال ۹۹ و سالهای آینده نیز از طریق همین سازمان اعلام خواهد شد و کارخانجات و فروشندگان سیمان در سراسر کشور موظف به رعایت قیمتهای تعیین شده از طرف همین نهاد هستند.
مقایسه مقاومت نوع پرتلند سیاه (خاکستری) و سفید
همانطور که قبلا شرح دادیم، سیمان پرتلند در دو نوع سیاه یا خاکستری و سفید تولید میگردد. سوالی که غالبا در میان مصرف کنندگان مطرح میباشد است که نوع سفید این محصول محکمتر است یا سیاه؟ به عبارت دیگر سیمان سفید محکم تره یا سیمان سیاه؟
برای پاسخ به این سوال باید به تعریف این دو نوع محصول سیمانی توجه کنیم. مطابق تعریف این دو نوع کالا هیچ تفاوت ساختاری با هم ندارند و تنها تفاوت اصلی و اساسی میان آنها مربوط به رنگ میباشد. برای تولید نوع سفید از مواد اولیه خاص با درجه خلوص بالاتر و روش تولید و سوخت مناسبتر بهره میبرند تا رنگ محصول نهایی تا حد امکان سفید شود. همین عوامل باعث افزایش هزینه تمام شده تولید سیمان سفید نسبت به خاکستری میگردد که استفاده از آن را در مواردی که فقط بحث مقاومت در میان است (مانند تهیه بتن) غیر اقتصادی مینماید و کاربرد نوع سفید فقط در بحث نماسازی و جایی است که نیاز به رنگ سفید باشد.
پس میتوان نتیجه گرفت که مقاومت این دو نوع محصول کاملا یکسان بوده و به عبارت دیگر هیچ کدام محکمتر از دیگری نیست.
۱ دیدگاه. ارسال دیدگاه جدید
[…] سبک و پرکننده – سیمان پرتلند و خمیر یا پلاستر سنگ […]