سیمان چیست؟
سیمان یا سمنت واژه‌ایست که از لغت سمنتوم رومی گرفته شده و قدمت آن به پیش از میلاد می‌رسد. سیمان یکی از مصالح ساختمانی پرکاربرد (شاید پرکاربردترین مصالح) در صنعت ساختمان و ساخت و ساز است که از ترکیب مصالح آهکی، رس، سیلیس و اکسیدهای معدنی در دمای ۱۴۰۰ تا ۱۵۰۰ درجه سانتی‌گراد در کارخانه تولید میشود.
سیمان گردی است نرم که دارای چسبندگی زیاد بوده و به عنوان یک چسب ساختمانی بکار می رود. این ماده مه که سالانه میلیون ها تن از آن در کشور تولید و به مصارف گوناگون می رسد در مقابل هوا و همچنین در زیر آب خو را گرفته، استحکام بیشتری پیدا نموده و مدت دوام ان نا محدود است.
سیمان بخودی خود مقاومت زیادی در مقابل فشار نداشته، لیکن پس از ترکیب شدن با شن، ماسه و آب و تهیه ملات یا بتون (بتن)، با گذشت زمان مقاومت مورد نظر را ایجاد می نماید. به عبارت دیگر سیمانها مواد چسبنده ای هستند که قابلیت چسباندن ذرات به یکدیگر و به وجود آوردن جسم یکپارچه از ذرات متشکله را دارند.
از نظر علمی سیمانها ترکیبی هستند از اکسید کلسیم (آهک) با سایر اکسیدها نظیر اکسید آلومینیوم، اکسید سیلیسیم و اکسید آهن که میل ترکیب با آب داشته و در مجاورت هوا و در زیر آب به مرور سخت می گردد و دارای مقاومت می شود. این سخت شدن مثل بستن گِل هنگام از دست دادن آب نیست، بلکه واکنشی شیمیایی است که طی آن شکل جدیدی از ماده پدیدار می شود و سیمانهای سخت شده قابلیت نرم شدن مجدد با آب را ندارند.
تاریخچه سیمان
تا قبل از کشف سیمان، ملات های آهکی در ساختمان سازی مورد استفاده قرار می گرفتند. رومی ها برای نخستین بار در ۲۷ سال قبل از میلاد در ساختمان پانتئون از مخلوط خرده سنگ و دوغاب آهک استفاده کردند. . رومی ها این جسم بتن مانند را Opus Caementitum نامیدند، واژه سیمان (Cement) هم از همین کلمه گرفته شده.
بعدها در سال ۱۸۲۴ میلادی یک بنای انگلیسی به نام جوزف اسپدین (Josef Aspdin) از پختن آهک و خاک رس در حرارت بالا و آسیاب کردن آنها، ابتدایی ترین نوع سیمان را کشف کرد و آن را به نام سیمان پرتلند ثبت کرد.
واژه پرتلند از نام جزیره ای در انگلستان گرفته شده که رنگ سیمان همرنگ سنگ های ساحل آن است.
در تعریف علمی سیمان آمده است که: سیمان ماده‌ای چسبنده است که قابلیت چسبانیدن ذرات به یکدیگر و بوجود آوردن جسم یکپارچه و محکم از ذرات متشکله را دارا می‌باشد و از ترکیب مصالح آهکی، رس، سیلیس و اکسیدهای معدنی در دمای ۱۴۰۰ تا ۱۵۰۰ درجه سانتی‌گراد ساخته میشود.
به جسم حاصل، پس از حرارت دادن کلینکر گویند و از آسیاب کردن آن به همراه مقدار مناسبی سنگ گچ، سیمان تیپ های مختلف بدست می‌آید و همچنین اضافه نمودن پوزولان به کلینکر و گچ، سیمان پوزولانی حاصل میشود. اندازه دانه‌های کلینکر ۵ الی ۲۰ میلی‌متر و رنگ آن سبز تیره می باشد.
اگرچه از زمانهای بسیار گذشته اقوام و ملل مختلف به نحوی با استفاده از سیمان در ساخت بنا سود می‌جستند، ولی اولین بار در سال ۱۸۲۴ ، سیمان پرتلند به نام “ژوزف آسپدین” که یک معمار انگلیسی بود، ثبت شد. به لحاظ شباهت ظاهری و کیفیت بتن‌های تولید شده از سیمانهای اولیه به سنگهای ناحیهپرتلند در انگلیس، اینگونه سیمان به نام سیمان پرتلند معروف شد و تا به امروز برای سیمانهایی که از مخلوط نمودن و حرارت دادن مواد آهکی و رسی و مواد حاوی سیلیس ، آلومینا و اکسید آهن و تولید کلینکرو نهایتا آسیاب نمودن کلینکر بدست می‌آید، استفاده میشود.
ویکات، مخلوط سنگ آهک، خاک رس و آب را آسیاب کرده و دوغاب حاصله را پخت. نتیجه حاصل از این کار موفقیت آمیز بود ، ولی عملا در فرانسه این کار تا همین حد متوقف شد . سالها بعد یک بنای انگلیسی موفق شد از پختن مخلوط دوغاب سنگ آهک و خاک رس در درجه حرارت بالا به نوعی آهک آبی فوق العاده جالب دست یابد .
او نام محصول خود را سیمان پرتلند گذاشت و در ۲۱ اکتبر سال ۱۸۲۴ این اختراع را ثبت کرد . علت این نامگذاری شباهت بتن حاصل از این آهک آبی و خرده سنگ، با نوعی سنگ آهک موجود در جنوب انگلستان و در جزیره پرتلند بود . البته آن سیمان با آنچه هم اکنون به نام سیمان پرتلند معروف است تفاوت های زیادی داشت.
مطالعات اسپیدین توسط پسرش ویلیام ادامه داده شد . در سال ۱۸۴۳ وی توانست با استفاده از درجات حرارت بالاتر و ایجاد حالت تعریق در حین پخت ، به محصولی دست یابد که درصد قابل توجهی از مواد مورد استفاده در آن به صورت گداخته (مذاب) شده و مابقی بصورت پخته شده درآید .. سیمان ساخته شده توسط ویلیام اسپیدین بهتر از سیمان های قبلی و دارای مقاومت بیشتری بود . این سیمان در احداث ساختمان جدید پارلمان انگلستان (۱۸۵۲-۱۸۴۰) مورد استفاده قرار گرفت .
سیمان پرتلندی که امروزه در سطح دنیا مورد استفاده قرار می گیرد ، همان سیمان اولیه است که بر اساس تحقیقات گسترده انجام شده در این سالها مشخصات فنی بسیار بهتری پیدا کرده است.
ضرورت کاربرد سیمان
کاربرد سیمان در صنایع نوین ساختمانی بسیار وسیع و رو به افزایش است. بطوریکه امروزه در کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه، سیمان یک کالای استراتژیک و راهبردی بحساب آمده و همواره کشورها در تلاش هستند تا با افزایش تولید سیمان، سهم بیشتری از نیازی داخلی خود را پوشش داده و این کالا را به کشورهای دیگر صادر نمایند.
یکی از مهمترین کاربردهای سیمان، تهیه بتن می باشد. همانطور که می دانید، بتن یکی از اجزای جدایی ناپذیر ساختمان های امروزی بوده و به نوعی می توان گفت که بیشترین کاربرد سیمان در تهیه انواع بتن های ساختمانی می باشد.
سیمان گرد نرمی است که مخلوط آن با آب قابلیت چسباندن ذرات به یکدیگر و در نهایت به وجود آوردن جسمی صلب و یکپارچه را دارد. عمده مصرف و کاربرد سیمان در صنعت ساختمان، به عنوان ملات چسباننده و نیز اتصال دانه های سنگی به یکدیگر در تهیه بتن است. سیمان علاوه بر ساختمان سازی، در راه سازی، ساخت تونل، پل، لوله ها و قطعات سیمانی پیش ساخته و … نیز کاربرد دارد.
همچنان که می توان سیمان را به تنهایی و به طور خالص مورد استفاده قرار داد، استفاده معمول و اصلی آن در ساخت انواع ملات های سیمانی ساختمانی و بتن می باشد. سیمان، در ملات و بتن با مواد بی اثر که به سنگدانه معروف هستند مخلوط می شوند.
از آن جا که بتن در دنیای امروز مصارف بسیاری دارد و برای اهداف گوناگون ساختمانی مورد بهره برداری قرار می گیرد، تولید سیمان نیز از اهمیت ویژه ای برخوردار است. همه ساله در تمامی کشورهای توسعه یافته افزایش سرانه سیمان تقریبا یک تن می باشد. سنگدانه و یا سیمان به کار رفته، کیفیت بتن و روش تهیه آن از جمله عواملی هستند که نوع بتن را مشخص می کنند. به طور مثال، در بتن معمولی که در ساختمان ها مورد استفاده قرار می گیرد ویژگی سیمان عمدتا از طریق نسبت آب به آن (سیمان) مشخص می گردد. هرچه آب سیمان کمتر باشد، بتن محکم تر می شود.
انواع سیمان پرتلند و پوزولانی
سیمان ها مواد چسبنده اى هستند که قابلیت چسبانیدن ذرات به یکدیگر و بوجود آوردن جسم یک پارچه از ذرات متشکله را دارند. این تعریف از سیمان داراى آن چنان جامعیتى است که مى تواند شامل انواع چسبها از جمله چسبهاى مایع که در چسبانیدن قطعات سنگ یا سنگ و فلزات به یکدیگر بکار مى روند نیز بشود.
نمونه اى از این چسبها در صنعت سیمان در کار گذاشتن آجر نسوز در کوره سیمان مورد مصرف دارد و خاصیت اصلى آن این است که آجر نسوز ( که یک جسم سرامیکى است ) را به بدنه کوره ( آهن ) مى چسباند، همچنین انواع سیمان هاى دیگر که در دندانپزشکى مورد مصرف دارند، از جمله چسب ها مى باشد. آنچه که از کلمه سیمان در این متن مورد نظر است، آن نوع از سیمان ها است که داراى ریشه آهکى مى باشند. به عبارت دیگر سیمان هایى که ماده اصلى تشکیل دهنده آنها آهک و ماده اولیه اصلى آنها سنگ آهک است. بر این اساس سیمان ترکیبى است از اکسید کلسیم ( آهک ) با سایر اکسیدها نظیر اکسید آلومینیم، اکسید سیلیسیم، اکسید آهن، اکسید منیزیم و اکسیدهاى قلیایى که میل ترکیب با آب داشته و در مجاورت هوا و در زیر آب بمرور سخت مى گردد و داراى مقاومت مى شود.
با توجه به مشخصه فوق سیمان مى تواند داراى ترکیبات متفاوتى باشد و اصولا جزو ملاتهاى آبى محسوب مى گردد. ملاتهاى آبى از دوران گذشته شناخته شده بودند، از جمله این ملاتها آهک است که مصرى ها و یونانى ها با مخلوط کردن آن با خاکستر آتش فشانى، خاک آجر و آب به نوعى آهک آبى دست مى یافتند که خاصیت سخت شدن و فشار پذیرى داشت. با بکار بردن این ساروج رومى ها توانسته اند ساختمانهاى عظیمى بسازند که هنوز بقایاى آنها پس از گذشت چند هزار سال پا بر جا و قابل مشاهده است.
تفاوت سیمان سفید و سیاه
عمده ترین تفاوت و فرق سیمان سفید و سیاه در نوع کاربرد آنها است. در اصل سیمان در حالت کلی از آهک و رس ساخته میشود. رنگ تیره سیمان به دلیل وجود سولفات آهن و سولفات منیزیم در سیمان است، همچنین دوده ناشی از سوخت نیز باعث رنگ تیره سیمان میشود. پس برای سفید شدن سیمان باید سولفات آهن و منیزیم از سیمان حذف شود و همچنین از سوخت مناسب و بدون دوده استفاده شود.
به همین جهت برای تولید سیمان سفید، از خاک رسی که میزان سولفات آهن و منیزیم آن از ۸ درصد کمتر است استفاده می‌کنند.
سیمان پوزولانی ویژه
در این سیمان ، ماده پوزولانی بیش از ۱۵% و تا ۴۰% وزنی سیمان پرتلند پوزولانی را تشکیل میدهد و با نشانه ( پ . پ . و ) عرضه می گردد.
مورد مصرف
این سیمان دارای حرارت هیدراتاسیون پایین بوده و در برابر املاح شیمیایی مقاوم است.
این محصول به منظور استفاده در بتن ریزی های حجیم ( سدها ، فونداسیون ها و پل ها و…. ) و مناطقی که احتمال وقوع واکنش های سیلیکاتی ، قلیایی وجود دارد ،تولید گردیده است.
این نوع سیمان که معروف به سیمانهای مخلوط می باشد با افزایش ۱ تا ۱۵ درصد پوزولان به کلینکر در آسیابهای سیمان بدست می آید.
ویژگی سیمان پوزولانی
کار پذیری بیشتر، گرما زائی کمتر بهنگام بتن ریزی های حجیم.
کاهش لوله‌های مؤیینه در بتن و آببندی بیشتر ، نفوذ پذیری کمتر و عایق بودن بیشتر.
مقاومت در مقابل تهاجم سولفات‌ها و کلرید‌ها .
مقابله با شوره زدن و سفیدک بتن و کربناته شدن آن.
کاهش پدیده آب انداختگی بتن و کاهش ترک های سطحی و عمقی بتن در نتیجه کاهش تخلخل.
مقاومت نهایی بالا.
کاربرد سیمان پوزولانی
سیمان پرتلند پوزولانی را می توان در تمامی موارد بجای انواع سیمان پرتلند معمولی استفاده نمود. قابلیت کاربرد بیشتر با سنگهای دانه های مستعد برای واکنش قلیایی سیلیکاتی در بتن های حجیم در هوای گرم از افزایش دمای بتن تازه و بروز ترک‌های حرارتی جلوگیری می نماید
سیمان پرتلند نوع ۱ ( معمولی )
در مواردی به کار می رود که هیچ گونه خواص ویژه مانند سایر انواع سیمان مورد نظر نیست.
- سیمان پرتلند نوع ۲
برای استفاده عمومی و نیز استفاده ویژه در مواردی که گرمای هیدراتاسیون متوسط مورد نظر است.
- سیمان پرتلند نوع ۳
برای استفاده در مواقعی که مقاومت های بالا در کوتاه مدت مورد نظر است.
- سیمان پرتلند نوع ۵
در مواقعی که مقاومت زیاد در مقابل سولفات ها مورد نظر باشد استفاده می شود.
سیمان سفید
برای استفاده در سطح ساختمان ها و مواقعی که استفاده از سیمان های بدون رنگ با مقاومت های بالا مورد نیاز باشد. از این سیمان در تولید انواع سیمان های رنگی استفاده می شود.
- سیمان سرباره ای ضد سولفات
در مواقعی که مقاومت متوسط در مقابل سولفات ها و یا حرارت هیدراتا سیون متوسط مورد نظر است، استفاده می گردد
- سیمان پرتلند – پوزولانی
در ساختمان های بتنی معمولی و بیشتر در مواردی که مقاومت متوسط در مقابل سولفات ها و حرارت هیدراتاسیون متوسط مورد نظر باشد استفاده می شود.
- سیمان پرتلند – آهکی
این نوع سیمان در تهیه ملات و بتن در کلیه مواردی که سیمان پرتلند نوع ۱ به کار می رود قابل استفاده است. دوام بتن را در برابر یخ زدن، آب شدن و املاح یخ زا و عوامل شیمیایی بهبود می دهد.
- سیمان بنائی
برای استفاده در مواقعی که ملات بنائی با مقاومت های کمتر از سیمان پرتلند نوع ۱ مورد نیاز است.
- سیمان نسوز ۴۵۰
حاوی بیش از ۴۰% Al2O3 با اتصال هیدروکسیلی و فازهای کلسیم آلومینات، برای مصرف به عنوان ماده نسوز در صنایع حرارتی استفاده می شود.
- سیمان نسوز ۵۰۰
حاوی بیش از ۷۰% Al2O3 با اتصال هیدروکسیلی و فازهای CA2,CA برای مصرف به عنوان ماده نسوز با درصد خلوص بالا در صنایع حرارتی و آتمسفرهای CO.H2 به کار می رود.
- سیمان نسوز ۵۵۰
حاوی بیش از ۸۰% Al2O3 با اتصال هیدروکسیلی و آلومینات کلسیم به عنوان ترکیب اصلی، دارای نسوزندگی و خواص ترمومکانیکی بالا و کاربردهای ویژه نسوز مانند آتمسفرهای احیاء هیدروژن.
- سیمان های چاه نفت
این سیمان ها برای درزگیری چاه های نفت به کار می روند. عمده این نوع سیمان ها دیرگیر بوده و در برابر دماها و فشارهای بالا مقاوم می باشند. این سیمان ممکن است در حفره چاه های آب و فاضلاب نیز به مصرف برسد.
- سیمان های پرتلند ضد آب
این سیمان به رنگ سفید، خاکستری تولید می شود. این نوع سیمان، انتقال مویینه آب را تحت فشار ناچیز یا بدون فشار، کاهش می دهد ولی جلوی انتقال بخار آب را نمی گیرد.
- سیمان های با گیرش تنظیم شده
سیمان با گیرش تنظیم شده به گونه ای کنترل و ساخته می شود که می تواند بتنی با زمان های گیرش از چند دقیقه تا یک ساعت تولید کند.
- سیمان های رنگی
این سیمان ها بیشتر جنبه تزئینی و آرایشی دارند و در نماسازی سیمانی و تولید بتن نمادار به مصرف می رسند.
روشهای ساخت و تولید سیمان
روشهاى مختلفى براى تولید سیمان وجود دارد. اصولا چهار روش براى تولید سیمان وجود دارد :
- روش تر
- روش نیمه تر
- روش نیمه خشک
- روش خشک
- روش تر و نیمه تر
در روش تر و نیمه تر خاک رس مصرفى در دستگاه دوغاب ساز ( Wash mill ) ، تبدیل به دوغاب مى گردد. سپس دوغاب خاک رس به همراه سنگ آهک در آسیاب مواد خام مخلوط و نرم گشته و تبدیل به دوغاب با غلظت بیشترى مى شود. پس از تنظیمات لازم توسط آزمایشگاه، بعنوان خوراک کوره مورد مصرف قرار مى گیرد. در روش نیمه تر، مواد خروجى از آسیاب مواد به صورت دوغاب است و قبل از ورود به کوره بوسیله فیلتر پرس آب آن گرفته مى شود و بصورت کیک یا آماج ( حبه ) به کوره تغذیه مى گردد.
-
روش نیمه خشک
در روش نیمه خشک مواد اولیه بصورت خشک با یکدیگر مخلوط گشته و به آسیاب مواد خام تغذیه مى گردند. مواد خروجى از آسیاب مواد به صورت پودر است. قبل از تغذیه این پودر به کوره مقدارى آب روى آن پاشیده مى شود و آن را به صورت آماج یا حبه در آورده و به کوره تغذیه مى نمایند.
-
روش خشک
در روش خشک مواد اولیه خشک وارد آسیاب مى شود. پودر خروجى از آسیاب مواد، پس از تنظیم، به عنوان خوراک کوره مصرف مى گردد.
روشهاى مختلفى براى تولید سیمان هاى مختلف وجود دارد که عمدتا بستگى به تکنولوژى مورد استفاده و جنس سیمان دارد، تکنولوژى مورد استفاده براى تولید سیمان به مرور دستخوش تحول و پیشرفت بوده است. هم اکنون صنعت سیمان با برخوردارى از آخرین تکنیک هاى اعجاب انگیز، با استفاده از روش خشک و به کمک سیستم هاى اتوماتیک، شاهد پیشرفت هاى شگرف در طول تاریخ ۱۶۰ ساله تولید صنعتى خود مى باشد. روش تولید برخى سیمان ها نظیر سیمان آلومینایى کاملا متفاوت با روش تولید سیمان پرتلند مى باشد.
سیمان معمولی پرتلند تیپ یک
این سیمان جزء رایج ترین و پرمصرف ترین سیمانها به شمار می رود و اغلب کارخانه های تولید سیمان بطور معمول این سیمان را تولید می کنند .
این سیمان در شرایط جوی معمولی مصرف می شود و استفاده از آن در اکثر کارهای ساختمانی مانند پل، تونل و سایر ابنیه بتنی مجاز است . این سیمان مقاومت زیادی در برابر سولفات ها ندارد ، لذا استفاده از آن در ساخت اسکله ها و پایه ی پل ها که با آب دریا و یا آب های سولفاته در تماس هستند مجاز نیست.
سیمان متوسط یا پرتلند اصلاح شده پرتلند تیپ دو
این سیمان نسبتا کندگیر بوده و در مقابل حمله ی سولفات ها مقاوم است . از این جهت ، بکارگیری آن برای ساختن کانالهای فاضلاب و غیره مناسب است . حرارت تولید شده توسط این نوع سیمان از سیمان نوع یک کمتر است ، در نتیجه برای بتن ریزی در آب و هوای گرم مناسب است . بکارگیری این نوع سیمان در سازه هایی که مورد حمله شدید سولفات ها هستند مجاز نیست . برای ساخت این نوع سیمان ، سعی می شود تا حد ممکن مقدار C3S و C3A کم شده و بر مقدار C2S افزوده گردد.
سیمان زودگیر پرتلند تیپ سه
این سیمان کاملا ریز آسیاب می شود و به همین جهت زمان گیرش آن سریعتر است . سیمان تیپ III در ساعات اولیه مصرف حرارت قابل توجهی آزاد می کند و باعث گرم شدن بتن می شود . عمل آوردن بتن در هوای سرد بسیار سخت است و هزینه بالایی دارد . سیمان زودگیر زمان لازم برای کیورینگ را کم کرده و موجب می شود بتن زودتر به مقاومت مورد نظر برسد.
در موارد تعمیر فوری، مثلاً تعمیر بخشی از سازه که باید سریعاً مورد استفاده قرار گیرد ، این سیمان کاربرد زیادی دارد و باعث می شود بتن سریعاً به مقاومت مورد نظر برسد .
سیمان دیرگیر یا پرتلند کم حرارت تیپ چهار
سیمان نوع چهار در هنگام گیرش حرارت کمی تولید می کند. مقدار C3A و C3S موجود در این سیمان در مقایسه با انواع دیگر سیمان کمتر است و در مقابل C2S زیادتری دارد . موارد مصرف این نوع سیمان به شرح زیر است :
– از آنجاییکه در این سیمان ، گرمای حاصل از هیدراسیون در طول مدت زمان بیشتری آزاد می شود ، مصرف این سیمان در هوای گرم باعث می شود که دمای تولید شده توسط بتن در عملیات گیرش کمتر شود .
– در بتن ریزی دیوارها که طول دیوار زیاد است (دیوار مخزن آب و یا استخر) چون بتن لایه لایه ریخته می شود ، و احتمال دارد زمان زیادی طول بکشد تا لایه بتن جدید روی بتن قبلی ریخته شود ، ممکن است در هنگام ریختن بتن جدید ، بتن لایه قبلی سخت شده و اتصال خوبی بین دو لایه برقرار نشود . به این اتصال ضعیف بین لایه های قدیم و جدید اتصال سرد می گویند ، که نقطه ضعف بتن ریزی به شمار می رود . به خصوص در مورد سازه های آبی ، این اتصال نقطه ضعفی برای نشت آب خواهد بود . مصرف سیمان نوع چهار در چنین مواردی باعث می شود که فرصت کافی برای بتن ریزی باشد و لایه های قبلی با لایه های جدید اتصال مناسبی برقرار کنند.
– در بتن ریزی های حجیم مانند سدها و پایه پلهای بزرگ ، جهت کاهش تنش های حرارتی می توان از این نوع سیمان استفاده کرد . استفاده از سیمان تیپ IV باعث می شود که اولاً دمای قسمت های میانی بتن حجیم کمتر از بتن ساخته شده با سیمان تیپ I باشد ( سیمان تیپ ۴ هم حرارت کمتری تولید می کند و هم این حرارت را در طول زمان بیشتری آزاد می کند ) و ثانیاً به علت طولانی تر بودن زمان گیرش بتن ، در این مدت بخش عمده تبادل حرارتی بتن با محیط اطراف صورت می پذیرد. قابل ذکر است که برای جبران تنش حرارتی در بتن ، می توان از آرماتورهای حرارتی استفاده نمود .
سیمان ضد سولفات پرتلند تیپ ۵
در ساخت این سیمان سعی می شود تا حد ممکن میزان C3A و C3S به حداقل برسد و در مقابل C2S بیشتری استفاده شود . این سیمان از این جهت که در مقابل حمله شدید سولفات ها به خوبی مقاومت می کند ، در ساختن اسکله ها و بنادر کاربرد دارد.
کاربرد در صنایع ساختمانی
در صنایع ساختمانی ، سیمان به ماده ای گفته میشود که برای چسباندن مصالح مختلف به یکدیگر از قبیل سنگ و شن ، ماسه ، آجر و غیره بکار می‌رود و ترکیبات اصلی این سیمان از مواد آهکی است. سیمانهای آهکی معمولا” از ترکیبات سیلیکات و آلومیناتهای آهک تشکیل شده‌اند که هم به صورت طبیعی یافت می‌شوند و هم قابل تولید در کارخانجات سیمان سازی هستند.